Sunday, August 29, 2010

Χορτοφαγία


Τώρα τελευταία κάποιοι φλυαρούν («Φλυαρούν»; Έχει νόημα εδώ το «φλυαρούν»; Αφού γράφουν στο πληκτρολόγιο. Τέλος πάντων) σχετικά με τη χορτοφαγία –τόσο εδώ, όσο και στο μπλογκ του Γκούντο. Το συγκεκριμένο θέμα το έχω σχολιάσει πολλές φορές, όμως μάλλον χρειάζεται να το σχολιάσω μια ακόμα. Στον Βουδισμό δεν υπάρχει καμία απαίτηση να είναι κανείς χορτοφάγος, όπως υπάρχει π.χ. στην Διεθνή Κίνηση για τη Συνείδηση του Κρίσνα ή στους Αντβεντιστές της Έβδομης Ημέρας –είναι απλώς θέμα προσωπικής επιλογής. Εγώ έγινα χορτοφάγος περίπου έναν χρόνο πριν ανακαλύψω το Ζεν και τα τελευταία 25 χρόνια, πρέπει να έχω φάει κρέας τέσσερις φορές και ποτέ επειδή το θέλησα (είτε προσπαθούσα να φανώ ευγενικός σε κάποιον που μου το σέρβιρε, είτε δεν ήξερα τι έτρωγα, είτε δεν ήθελα να πάει χαμένο το φαγητό). Δεν αισθάνομαι την επιθυμία να φάω κρέας και, πια, δεν το σκέφτομαι καν σαν τροφή –η ιδέα να φάω κρέας είναι αντίστοιχη με την ιδέα που θα είχε ένας «φυσιολογικός» άνθρωπος αν του έλεγαν να φάει ένα παπούτσι ή ένα ψόφιο σκουλήκι.

Κανένας από τους δασκάλους μου δεν είναι χορτοφάγος. Ο Τιμ αυτοχαρακτηριζόταν «φιλελεύθερος χορτοφάγος», το οποίο, όπως επίσης έλεγε ο ίδιος είναι περίπου σαν να λες ότι είσαι φιλελεύθερος άγαμος: «Ναι, είμαι άγαμος –αλλά πού και πού πηδάω κιόλας!» Ο Νισιτζίμα σενσέι μου είχε πει κάποτε ότι κάτα τη γνώμη του, ο κόσμος θα ήταν πολύ πιο ειρηνικός αν υπήρχαν περισσότεροι χορτοφάγοι. Όμως ο ίδιος δεν είναι. Τρώει σπάνια κρέας, όμως τρώει αρκετά συχνά ψάρια.

Το πρόβλημα της χορτοφαγίας στην άσκηση του Ζεν, είναι ότι πολύ συχνά γίνεται πνευματική τροχοπέδη –είναι ένας εξαιρετικός τρόπος να προσδιορίσεις το εγώ σου και αυτός είναι ο λόγος που ακούει κανείς διάφορες ιστορίες για δασκάλους του Ζεν που ξεγελάνε τους χορτοφάγους μαθητές τους και τους κάνουν να φάνε κρέας. Προσωπικά δε θα έκανα κάτι τέτοιο σε κάποιον άλλον. Αλλά πού ξέρεις...

[...]

Μπραντ Ουόρνερ – Τετάρτη 13 Φεβρουαρίου 2008

ΥΓ
Για τους Αντβεντιστές της Έβδομης Ημέρας (Seventh Day Adventists), γνωστούς σε όσους έβλεπαν τα Gilmore Girls, μπορείτε να δείτε περισσότερα εδώ. Για τη Διεθνή Κίνηση για τη Συνείδηση του Κρίσνα (International Society of Krishna Consciousness), μπορείτε να πάτε κατευθείαν στην ελληνική σελίδα της οργάνωσης, εδώ ή στη σχετική σελίδα της WikiPedia, εδώ.

Φόβος


Να ξεκαθαρίσω κάτι πριν ξεκινήσουμε. Πριν από πολύ καιρό, είχα βάλει στο επάνω μέρος της σελίδας αυτής (στα αριστερά) μια σημείωση που έλεγε: «Θέλω να παίρνω e-mail σας, όμως έχετε κατά νου ότι αν μου στείλετε e-mail μπορεί να το χρησιμοποιήσω σε κάποιο από τα μπλογκ μου –εδώ ή στα Suicide Girls». Η σημείωση αυτή, ισχύει για όλα τα e-mail που παίρνω, είτε ως απαντήσεις στα άρθρα μου, είτε ως σχόλια στα βιβλία μου, είτε ως ερωτήσεις σχετικά με την άσκηση του Ζαζέν κ.λπ. Αν δε θέλετε να δημοσιοποιήσω αυτά που μου λέτε, πείτε μου το, ΟΚ;

Έχοντας αυτά κατά νου, να μια ερώτηση από έναν αναγνώστη που ίσως σας φανεί ενδιαφέρουσα:

Μπραντ γεια χαρά,

Πώς πάει; Είμαι φαν των βιβλίων σου. Διάβασα δύο φορές το Hardcore Zen και τώρα διαβάζω το Sit Down and Shut Up. Για να πάρεις μια εικόνα του ποιος είμαι, κάνω διαλογισμό καθημερινά εδώ και 5-6 χρόνια και κάνω σικ-αν-τάζα (μπορεί να το γράφω λάθος) για λίγο παραπάνω από ένα χρόνο –τώρα τελευταία έχω αρχίσει να αισθάνομαι ότι το κάνω κάπως καλά.

Έχω ένα πρόβλημα που δεν είμαι σίγουρος πώς να αντιμετωπίσω και ελπίζω να έχεις κάποια συμβουλή να μου δώσεις. Πριν από τέσσερα χρόνια πέθανε ο πατέρας μου και από τότε βοηθάω αρκετά τη μητέρα μου. Επίσης, από τότε αισθάνομαι αρκετό στρες. Πρόσφατα, πιθανότατα μέσω του διαλογισμού, συνειδητοποίησα ότι αυτό που με στρεσάρει περισσότερο είναι ο θάνατος ή, για την ακρίβεια, ο φόβος του θανάτου και, συνεπώς, ο φόβος ότι θα κάνω τη ζωή μου άνω κάτω. Φοβάμαι μήπως κάνω κάτι λάθος και πληγωθώ ή ότι θα κάνω κάτι στραβά και η ζωή μου θα πάει στα τσακίδια. Όταν κάποιος φίλος ή συγγενής φεύγει για ταξίδι, έχω το μόνιμο άγχος ότι θα πάθει κάποιο ατύχημα και αισθάνομαι ότι πρέπει να του αφιερώσω όλο μου τον χρόνο πριν φύγει, ώστε αν κάτι πάει στραβά να μην το μετανιώσω μετά. Όπως καταλαβαίνεις, όλα αυτά δημιουργούν ένα μεγάλο πρόβλημα και αισθάνομαι ότι δεν μπορώ να συνεχίσω τη ζωή μου έτσι, φοβούμενος όλες αυτές τις μαλακίες. Και το ξέρω ότι είναι μαλακίες και τίποτα παραπάνω (τουλάχιστον, το ξέρω διανοητικά). Μην παρεξηγηθώ: δεν ψάχνω για σωτήρα, όμως αν υπάρχει κάτι που μπορώ να κάνω ή αν έχεις κάποια ιδέα που μπορεί να βοηθήσει, θα το εκτιμήσω πολύ.

Ευχαριστώ ξανά αδελφέ,

Ματ

Ματ, ευχαριστώ που μου έγραψες. Μακάρι να είχα κάποια μαγική λύση για το πρόβλημά σου. Όμως κάτι τέτοιο δεν υπάρχει.

Σε τελική ανάλυση, ακόμα και ο πιο βαθύς και φαινομενικά πραγματικός σου φόβος δεν είναι παρά μια ακόμα σκέψη. Όλοι μας φοβόμαστε κάτι –το πρόβλημα δεν είναι ο συγκεκριμένος φόβος. Είτε φοβάσαι τον θάνατο, τα ύψη ή τις πάπιες που φοράνε καπέλα, στο ίδιο πράγμα καταλήγεις.

Είναι πολύ δύσκολο να ξεριζώσουμε τους φόβους μας και το πιθανότερο είναι ότι ποτέ δε θα το καταφέρουμε 100%. Δεν νομίζω ότι κανένας κατάφερε ποτέ να το πετύχει –ούτε καν ο ίδιος ο Βούδας.

Κάτι που βοηθάει, τουλάχιστον εμένα, είναι να κοιτάξω τον φόβο μου κατάματα. Ο Νισιτζίμα σενσέι μου είπε κάποτε κάτι του στιλ «Προσπαθώ πάντοτε να κοιτάζω προσεκτικά τις μισητές πληροφορίες» –αυτό σημαίνει ότι αν υπάρχει κάτι συγκεκριμένο που φοβάσαι, συχνά βοηθάει να το μελετήσεις προσεκτικά. Στη δική μου περίπτωση, ένα πράγμα που φοβόμουν πάρα πολύ, ήταν η ασθένεια του Χάντιγκτον, μια κληρονομική αρρώστια από την οποία πέθανε η μητέρα μου. Κάποια στιγμή, έκατσα και διάβασα ό,τι μπορούσα να βρω γι αυτή, γεγονός που με φόβισε ακόμα περισσότερο. Το θέμα είναι ότι μελετώντας, ανακάλυψα πως όλα τα στοιχεία που υπάρχουν γι αυτή την αρρώστια είναι απλώς θεωρίες που εκθέτουν διάφοροι έξυπνοι άνθρωποι –κανείς δεν ξέρει κάτι πραγματικό σχετικά μ’ αυτή. Αυτή η μελέτη, με βοήθησε πολύ να ξεπεράσω τον μόνιμό μου φόβο για την αρρώστια. Βεβαίως, πού και πού ο φόβος εμφανίζεται ξανά, όμως τώρα ξέρω ότι δεν έχει κανένα νόημα να του δίνω σημασία.

Ο φόβος του θανάτου και ο φόβος ότι θα σπαταλήσεις τη ζωή σου, δεν είναι παρά μια σειρά από σκέψεις που φτιάχνουν έναν βρόγχο μέσα στο κεφάλι σου. Δε χρειάζεται να τις πιστεύεις –γενικά, δε χρειάζεται να πιστεύεις τον εαυτό σου.

Ελπίζω τα παραπάνω να σε βοηθήσουν κάπως.

Μπραντ

Μπραντ Ουόρνερ – Δευτέρα 4 Φεβρουαρίου 2008

Saturday, August 28, 2010

Αμάν με τις διορθώσεις


Κοίταζα τα σχόλια στο προηγούμενό μου κομμάτι. Μιλάμε για φοβερό χαβαλέ! Προτιμώ να κάτσω στην άκρη και να περιμένω να καταλαγιάσει ο κουρνιαχτός, όμως θα ήθελα να ξεκαθαρίσω κάτι: μου φαίνεται ότι οι περισσότεροι αναγνώστες κατάλαβαν αυτό που ήθελα να πω σχετικά με εκείνο το βράδυ στο στριπτηζάδικο για το οποίο γράφω στο κομμάτι μου στα Suicide Girls. Όμως μερικοί το πήραν στραβά και γι αυτό φταίω εγώ.

Εξαιτίας του ατυχούς τρόπου που έγραψα, ορισμένοι αναγνώστες θεώρησαν ότι είδα πράγματι τη συγκεκριμένη γυναίκα να κρέμεται από τσιγκέλια και να τρυπάει τα αιδοιικά χείλη της. Άουτς! Κάτι τέτοιο παραείναι χαρντκόρ, ακόμα και για μένα. Αυτό που πραγματικά έγινε, ήταν ότι μετά τον χορό έκατσε μαζί μας και μας είπε ότι έχει κάνει αυτά τα κόλπα –μας έδωσε μάλιστα και τη διεύθυνσή της στο MySpace για να δούμε τις φωτογραφίες που το αποδείκνυαν.

Στην πραγματικότητα, δε με απασχολεί ούτε στο ελάχιστο τι πιστεύει οποιοσδήποτε για το ότι πήγα στο κλαμπ αυτό. Το τι πιστεύετε για αυτά που κάνουν οι άλλοι είναι δικό ας πρόβλημα και δεν μπορώ να σας βοηθήσω. Αισθάνθηκα, ωστόσο, ότι έπρεπε τουλάχιστον να ξεκαθαρίσω αυτό που έγραψα παραπάνω.

Να λοιπόν η πρώτη παράγραφος από το κείμενο στα Suicide Girls, με περασμένες τις διορθώσεις που έκανα σήμερα:

Τις προάλλες, πήγα σε ένα μπαρ που λεγόταν Tigress και γνώρισα μια στριπτηζέζ που είχε ένα τατουάζ με το Τρίο Στούτζες. Η τύπισσα έριξε ένα γερό χαστούκι σε μια κοπέλα από την παρέα μου ενώ της έκανε ένα πολύ άγριο λαπ-ντανς. Κάποια στιγμή έκανε απειλητικές κινήσεις προς τα αρχίδια μου με τα τακούνια-στιλέτο της και μου γρύλισε στο αυτί ότι κάνει ακραία κόλπα. Είπε ότι κάποτε της είχαν περάσει τεράστια τσιγκέλια στην πλάτη της και ότι την είχαν κρεμάσει από το ταβάνι με τις πληγές της να τρέχουν αίμα ενώ αυτή ούρλιαζε από τον πόνο. Είπε ακόμα ότι της είχαν τρυπήσει τα αιδοιικά της χείλη με βελόνες μήκους 13 πόντων και ότι δούλευε με τον Λόιντ Κάουφμαν της Troma Films για πολλά χρόνια. Η κυρία αυτή, μπορούσε να αντέξει πολύ πόνο.

Σχετικά με τους Βουδιστικούς Κανόνες στους οποίους αναφέρθηκαν ορισμένοι αναγνώστες, είναι πολύ σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι Βουδιστικοί Κανόνες δεν πρέπει ποτέ, μα ποτέ, να χρησιμοποιούνται σαν όπλο. Οι Κανόνες υπάρχουν για να λειτουργούν σαν κατευθυντήριες γραμμές για μας τους ίδιους, ώστε να μπορούμε να κρίνουμε τη δική μας συμπεριφορά. Όταν παρατηρείς τη συμπεριφορά κάποιου άλλου ανθρώπου, πρέπει να έχεις πάντα κατά νου ότι δεν μπορείς ποτέ να ξέρεις τις πραγματικές συνθήκες που οδήγησαν τον συγκεκριμένο άνθρωπο να συμπεριφερθεί με τον συγκεκριμένο τρόπο. Φυσικά, αν η συμπεριφορά του αυτή, προκαλεί βλάβη ή κίνδυνο σ’ εσένα ή σε κάποιον άλλον, ίσως να είναι σωστό να παρέμβεις, όμως τις περισσότερες φορές κατά πάσα πιθανότητα το θέμα δε σε αφορά.

Ο Βουδισμός είναι μια στάση ζωής. Είναι μια προσέγγιση στο πώς να ζεις. Οι Κανόνες έχουν φτιαχτεί για να μας βοηθούν να καθορίσουμε αυτή τη στάση ζωής. Δεν είναι ένας κατάλογος από κανόνες που εμείς, η Αστυνομία Κανόνων, πρέπει να επιβάλλουμε. Υπάρχουν πολλά πράγματα στη ζωή που είναι πέρα από τη γνώση μας –ακόμα και πέρα από τη δυνατότητά μας να γνωρίζουμε.

Αυτόν τον καιρό, ανακαλύπτω πόσο βαθιά και διαρκή ζημιά έχει γίνει στον κόσμο μας από αυτούς που παρουσιάζονται στην κοινωνία ως ταγοί αγιότητας και ηθικής. Ξέρετε πόσες ιστορίες θα μπορούσα να σας πω; Και ίσως κάποια μέρα να σας τις πω, όντως. Όμως κάθε φορά που ακούω μια ακόμα τέτοια ιστορία, αισθάνομαι να μου σφίγγεται η καρδιά. Είναι καθήκον μας, ως βουδιστές, να μην προκαλούμε περισσότερο τέτοιο πόνο –αυτή είναι η αποστολή μας.

Ο φίλος μου ο Ρομπ, ο οποίος έρχεται στις εβδομαδιαίες συναντήσεις που οργανώνω στο Κέντρο της Χιλ Στριτ και που συχνά ποστάρει εδώ ως «SmoggyRob» έλεγε ότι η δική του ερμηνεία για τον Όρκο του Μποντισάτβα περί σωτηρίας όλων των όντων, είναι ότι έχει καθήκον να σώσει όλα τα όντα από τον εαυτό του. Να μια στάση ζωής που χρειάζεται να έχουμε όλοι μας.

[...]

Μπραντ Ουόρνερ – Σάββατο 2 Φεβρουαρίου 2008

ΥΓ
Για την καλτ κινηματογραφική εταιρεία Troma Films, μπορείτε να δείτε το σχετικό λήμμα της WikiPedia καθώς και το ίδιο το σάιτ της εταιρείας. Σχετικά με τον Όρκο του Μποντισάτβα, ο οποίος αποτελεί ένα μέρος της τελετής αποδοχής των Βουδιστικών Κανόνων, μπορείτε να πάρετε μια ιδέα επίσης από το λήμμα της WikiPedia, εδώ. Αναλόγως της σέκτας/γραμμής/σχολής που ακολουθεί καθένας, ο όρκος αυτός μπορεί να παρουσιάζει αρκετές διαφορές όμως εκεί πλέον μπαίνουμε σε πιο βαθιά θρησκειολογική ανάλυση η οποία, ωστόσο, κινδυνεύει να γλιστρήσει σε ερωτήματα του τύπου «πόσοι άγγελοι μπορούν να χορέψουν στο κεφάλι μιας καρφίτσας». Και κάτι τέτοιο παύει να είναι σκληροπυρηνικό Ζεν!

Διάνα


Ο Βινς Ανίλα από το Κέντρο Ζεν Still Point (Still Point Zen Center) του Ντιτρόιτ, μου έστειλε την παρακάτω πολύ ωραία ιστορία σχετικά με τον Κόμπουν Τσίνο, τον δάσκαλο του πρώτου μου δασκάλου του Ζεν.

Όντας δάσκαλος της τοξοβολίας Ζεν, ο Κόμπουν πήγε κάποτε να διδάξει ένα σεμινάριο στο Ινστιτούτο Εσαλέν (Esalen Institute) στο Μπιγκ Σερ της Καλιφόρνια. Ο στόχος είχε τοποθετηθεί σε μια πολύ όμορφη χορταριασμένη περιοχή στο χείλος ενός γκρεμού πάνω από τον Ειρηνικό Ωκεανό και ο Κόμπουν πήρε το τόξο του, πέρασε το βέλος, σκόπευσε προσεκτικά και έριξε. Το βέλος, πέρασε πολύ πάνω από τον στόχο, έφυγε πάνω από την κουπαστή και από το χείλος του γκρεμού και συνέχισε ολοσούμπιτο για τον ωκεανό που υπήρχε από κάτω. Ο Κόμπουν γύρισε και κοίταξε χαρούμενος τους σοκαρισμένους μαθητές του και φώναξε «Διάνα!»

Αυτή είναι η θεμελιώδης στάση ζωής στο Ζεν. Είναι πολύ σημαντικό να στοχεύεις προσεκτικά, όμως ποτέ δεν μπορείς να ξέρεις πού θα σε οδηγήσει η άσκηση και δεν πρέπει να φρικάρεις άμα το βέλος σου φύγει πάνω από τον στόχο και πέσει στη θάλασσα.

Όσο προχωρώ όλο και περισσότερο σ’ όλη αυτή την ιστορία, ανακαλύπτω ότι ο Βουδισμός δεν έχει καμία σχέση μ’ αυτό που περίμενα. Και, βεβαίως, δεν έχει καμία απολύτως σχέση με αυτό που μας λένε οι ευφυολόγοι της θαυμαστής μας ποπ κουλτούρας. Ίσως ο Βουδισμός να είναι η πράξη του να στοχεύεις με το βέλος που είναι η ίδια σου η ζωή.

Η ζωή σε φέρνει σε ένα σωρό μυστήριες καταστάσεις και πρέπει να πράττεις σύμφωνα με εκεί που πραγματικά είσαι και όχι σύμφωνα με εκεί που νομίζεις ότι θα έπρεπε να είσαι. Έτσι κι αλλιώς, όλη αυτή η ιστορία με το «θα έπρεπε» είναι απλώς ένα χάσιμο χρόνου –ποτέ τα πράγματα δεν είναι αυτά που θα έπρεπε να είναι και δεν μπορείς να κάνεις αυτά που θα έπρεπε να κάνεις.

Το 2007, όλη μου η ζωή ήρθε τούμπα και ταρακουνήθηκε βίαια. Όμως παρόλα αυτά, ζω στην παραλία της Καλιφόρνια, σε ένα υπέροχο και ήσυχο παλιό σπίτι, σε ένα περιβάλλον τόσο ωραίο και ειδυλλιακό που ώρες-ώρες μου ‘ρχεται να βάλω τα κλάματα. Δεν είμαι αυτός που θα έπρεπε να είμαι, δεν κάνω αυτά που θα έπρεπε να κάνω –πια, δεν ξέρω καν τι θα έπρεπε να κάνω. Αλλά δε με νοιάζει.

Από καιρού εις καιρόν, κάποιος θα μου στείλει ένα e-mail ή θα ποστάρει κάτι στο μπλογκ αυτό σχετικά με το τι θα έπρεπε να είμαι ή να κάνω ή να πω. Κάποτε με ένοιαζε. Δεν είναι αστείο; Το να με νοιάζει τι πιστεύουν οι άλλοι για το τι θα έπρεπε να είμαι, να λέω ή να κάνω, ποτέ δε με οδήγησε σε κάτι καλό.

Αυτό που με νοιάζει πολύ, ωστόσο, είναι το να στοχεύω.

Αν εκθέσεις τη ζωή σου στα δημόσια βλέμματα, όλος ο κόσμος θα αρχίσει να την ψειρίζει και να σου προσφέρει τις άκυρες απόψεις του. Γάμησέ τους όλους.

Εσύ απλώς στοχεύεις προσεκτικά και αφήνεις το βέλος-ζωή σου να πετάξει.

Ουΐιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιι!

Μπραντ Ουόρνερ – Τετάρτη 23 Ιανουαρίου 2008

Εκ της Διευθύνσεως (VII) – Εκατό!


Ένα μικρό προσωπικό σημείωμα για να επισημάνω ότι το προηγούμενο ποστ (Περί Κάρμα) ήταν το 100στο. Υπάρχει λόγος για την επισήμανση; Όχι σοβαρός. Όμως οι περισσότεροι άνθρωποι έχουμε κάποια κολλήματα με τα ορόσημα και στο σύστημα αρίθμησής μας (το οποίο επηρεάζει και πολλά πράγματα στον τρόπο που σκεπτόμαστε) το 100 είναι ένα τέτοιο ορόσημο.

Το μπλογκ αυτό, ξεκίνησε πριν από ενάμιση χρόνο (περίπου –στην πραγματικότητα, πριν από 16 μήνες) με στόχο αφενός να εξοικειώσει το ελληνόφωνο κοινό του Ίντερνετ με το έργο του Μπραντ Ουόρνερ, ενός συμπαθέστατου και πολύ ενδιαφέροντα δασκάλου του Βουδισμού Ζεν και αφετέρου να συμβάλλει στο ελληνικό περιεχόμενο γύρω από τον ίδιο τον Βουδισμό Ζεν, ένα θέμα πολύ παρεξηγημένο –και όχι μόνο στην Ελλάδα.

Είναι θλιβερό –έστω, κατά τη γνώμη μου, όμως δικό μου είναι το μπλογκ!– αλλά μια από τα σημαντικότερες σχολές σκέψης της Άπω Ανατολής, εξακολουθεί να καλύπτεται πλημμελώς στην ελληνική γλώσσα. Σαφώς μπορεί κανείς να βρει αρκετά βιβλία (αν και τα περισσότερα είναι παλιότερες εκδόσεις και, συχνά, ατυχείς μεταφράσεις) όμως στο Ίντερνετ τα πράγματα είναι πολύ, πολύ περιορισμένα – για να το δει κανείς, αρκεί μια απλή αναζήτηση στο Google.

Το πρόβλημα, τουλάχιστον το δικό μου, δεν είναι μόνο στις περιορισμένες απαντήσεις που υπάρχουν αλλά και στο ποιόν των απαντήσεων. Χωρίς να θέλω σώνει και ντε να τσακωθώ με κανέναν –και γιατί να το κάνω, άλλωστε;– θα μου άρεσε πολύ να υπήρχαν έστω και 1-2 σάιτ τα οποία να παρουσίαζαν πληροφορίες για το Ζεν με τρόπο απλό, ξεκάθαρο και απογυμνωμένο από τα διάφορα «διακοσμητικά» που συνήθως συνοδεύουν κάθε τι που έρχεται από τους πολιτισμούς της Άπω Ανατολής.

Κάπως έτσι επέλεξα να χρησιμοποιήσω το υλικό του Μπραντ Ουόρνερ –δεν είναι ο μόνος λόγος, αλλά εν πάση περιπτώσει είναι ένας σημαντικός λόγος. Και σήμερα, 100 κείμενα μετά, νομίζω ότι είναι σαφές ποια είναι η θέση τόσο η δική του, όσο και (κατά προέκταση) η δική μου απέναντι στη συγκεκριμένη σχολή σκέψης και στην άσκηση που τη στηρίζει: όλοι μας μεγαλώσαμε με κλισέ και παραμυθιάσματα, όμως καλό είναι κάποια στιγμή να βάζουμε τα κλισέ και τα παραμυθιάσματα αυτά κατά μέρος και να βλέπουμε κατάματα την πραγματικότητα. Η οποία είναι απείρως συναρπαστικότερη, αν μη τι άλλο επειδή είναι... πραγματική.

Όπως έχω γράψει και άλλοτε, πρόθεσή μου είναι το μπλογκ να συνεχίσει, έστω και με κάποιους περιστασιακούς λόξιγκες, συνήθως συνδεδεμένους με τα ταξίδια μου στο εξωτερικό. Όσο το βλέπετε να συνεχίζει, συνεχίστε κι εσείς να το διαβάζετε, να το προτείνετε σε άλλους και να στέλνετε κάνα e-mail.

Ή και όχι... Εγώ θα σας πω τι θα κάνετε;

ΥΓ
Ναι, εξακολουθεί να με ενδιαφέρει πολύ το θέμα της δημιουργίας μιας ομάδας Ζαζέν και, ναι, το μπλογκ θα λειτουργήσει και, τρόπον τινά, ως μέσο «προώθησης» του βιβλίου/των βιβλίων του Μπραντ. Όμως περισσότερα επ’ αυτών, όταν θα έχω κάτι πιο συγκεκριμένο να πω, ΟΚ;

Περί κάρμα


[...]

Κάποιος μου ζήτησε να του εξηγήσω μια απάντηση που έδωσε ο Γκούντο σε μια αναγνώστρια, τη Τζόρνταν (θα βρείτε το ποστ εδώ) σχετικά με το κάρμα. Πήγα και είδα το μπλογκ του Γκούντο και η απάντηση μου φάνηκε αρκετά σαφής, όμως ίσως αυτό να συμβαίνει επειδή είμαι αρκετά εξοικειωμένος με το πώς εξηγεί τα πράγματα ο Γκούντο.

Βασικά, η λέξη κάρμα συχνά παρεξηγείται –πολλοί τη θεωρούν ανάλογη με την έννοια της μοίρας και πιστεύουν ότι κάθε άνθρωπος έχει το κάρμα του, το οποίο είναι ένα τεράστιο φορτίο αποτελούμενο από τις πράξεις που έχει κάνει στο παρελθόν, και το κάρμα αυτό προκαθορίζει το μέλλον. Σε κάποιο μέτρο, αυτό όντως ισχύει. Δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από τις συνέπειες που βάλαμε σε κίνηση με τις πράξεις μας. Όμως αυτή η οπτική γωνία έχει νόημα μόνο όταν βλέπουμε τον χρόνο με τον συνηθισμένο, γραμμικό τρόπο.

Από τη βουδιστική οπτική γωνία, ο πραγματικός χρόνος είναι μόνο αυτή η στιγμή, τώρα. Και τώρα, έχουμε πλήρη ελευθερία να πράξουμε. Το κάρμα μας, θέτει ορισμένους περιορισμούς στις πράξεις μας αυτές: αυτή τη στιγμή, το κάρμα μου με έχει φέρει στο Τόρανς της Καλιφόρνια, σε ένα σούπερ-μάρκετ και εξαιτίας αυτού του κάρμα, δεν μπορώ, για παράδειγμα, να πράξω άμεσα στο σπίτι της φίλης μου της Νίνα, στο Λος Φελίζ. Για να πράξω εκεί, πρέπει να πάρω το αμάξι και να διασχίσω τους μονίμως πηγμένους αυτοκινητοδρόμους της Νότιας Καλιφόρνια. Όλα αυτά, είναι κάρμα.

Ωστόσο, αυτή τη στιγμή, είμαι απολύτως ελεύθερος να πράξω μέσα στα όρια που επιτρέπουν οι καρμικές μου συνθήκες. Για παράδειγμα, αυτά τα λόγια που γράφω δεν είναι προκαθορισμένα. Όμως αν απομακρυνθούμε λίγο και τα δούμε από κάποια απόσταση, θα μπορούσαμε να ανακαλύψουμε κάποια αλυσίδα αιτίου και αποτελέσματος που θα κάνει ακόμα και αυτά τα λόγια που γράφω αυτή τη στιγμή να μοιάζουν προκαθορισμένα.

Αν, δεις τη ζωή σου εδώ και τώρα, οποιαδήποτε αντίληψη περί προκαθορισμένης πορείας πάει στα τσακίδια, όμως παρόλα αυτά, θα πρέπει να προσέχουμε τι κάνουμε καθώς πάντοτε υπάρχουν συνέπειες. Από την άλλη, δεν πρέπει να είμαστε δειλοί –πρέπει να πράττουμε με κάποιο βαθμό τόλμης και, παρόλο που ξέρουμε ότι οι πράξεις μας θα έχουν συνέπειες, πρέπει να πράττουμε.

Για παράδειγμα, αυτή την περίοδο γράφω ένα καινούριο βιβλίο. Μέσα απ’ αυτό, προσπαθώ να καταρρίψω (και μάλιστα αρκετά βίαια), πολλές από τις αντιλήψεις που έχει ο κόσμος για το πώς πρέπει να είναι ένας δάσκαλος του Ζεν. Βεβαίως, με απασχολεί ότι το βιβλίο αυτό θα αναστατώσει πολύ κόσμο, καθώς χτυπάει άμεσα ορισμένες πολύ αγαπημένες ψευδαισθήσεις πολλών. Πιστεύω, ωστόσο, ότι η τελική συνέπεια ενός τέτοιου χτυπήματος θα είναι θετική και πιστεύω ότι είναι αναγκαίο να το κάνω.

Ένα μέρος μου, θέλει να είναι πιο χαμηλών τόνων και να μη ζορίζει τα πράγματα. Όμως η διαίσθησή μου, μου λέει ότι είναι καλύτερα να ζορίσω ορισμένα πράγματα και μάλιστα πολύ επειδή πρέπει να γίνει και επειδή δεν πρόκειται να το κάνει κανείς άλλος.

Νομίζω ότι όλοι μας παλεύουμε όλη την ώρα μ’ αυτού του είδους τα ζητήματα. Είναι δύσκολο να ξέρεις τι πρέπει να κάνεις, τι είναι σωστό. Και γι αυτό ασκούμαι στο Ζαζέν καθημερινά. Πιστεύω ότι η ισορροπία που δίνει η άσκηση, θα με βοηθήσει να καταλάβω τι είναι πιο σωστό και τι πρέπει να κάνω.

ΟΚ;

[...]

Μπραντ Ουόρνερ – Δευτέρα 21 Ιανουαρίου 2008

ΥΓ
Ο Γκούντο που αναφέρεται στο κείμενο είναι, βεβαίως, ο Γκούντο Ουάφου Νισιτζίμα, δάσκαλος του Μπραντ Ουόρνερ. Πληροφορίες στα σχετικά link αριστερά.




Ντέιβιντ Τσάντγουϊκ και πραγματική άσκηση


[…]

Όταν ήμουν στο Κέντρο Ζεν του Σαν Φρανσίσκο, είχα την ευκαιρία να συναντήσω τον θρυλικό Ντέιβιντ Τσάντγουϊκ (David Chadwick), συγγραφέα του Crooked Cucumber: The Life and Teaching of Shunryu Suzuki, και του πολύ αγαπημένου μου βιβλίου σχετικά με το Ζεν και την Ιαπωνία, Thank You and Ok!: An American Zen Failure in Japan –αγοράστε τα και τα δύο. Ο Ντέιβιντ έχει επίσης ένα εξαιρετικό σάιτ σχετικά με τον Σούνριου Σουζούκι, το οποίο ονομάζεται cuke.com και βρισκόταν στο Κέντρο Ζεν του Σαν Φρανσίσκο για την τελετή αποτέφρωσης ενός από τους παλιότερους οικότροφους του Κέντρου, του Ιντίλιο.

[…]

Σήμερα το πρωί καθόμουν και έκανα Ζαζέν και μου ήρθε η εξής σκέψη: πολλοί άνθρωποι κάθονται να κάνουν Ζαζέν, ανακαλύπτουν ότι ο νους τους είναι γεμάτος θόρυβο και φλυαρία και θεωρούν ότι όλα αυτά είναι περισπασμός από την «πραγματική» άσκηση. Όμως κάνουν λάθος –αυτός ο θόρυβος και η φλυαρία είναι η πραγματική άσκηση.

Θα τολμούσα να πω ότι οι μισές ερωτήσεις που δέχομαι από τους αναγνώστες είτε των βιβλίων μου, είτε του μπλογκ μου, είναι στην ουσία παραλλαγές αυτού του προβλήματος και οι απαντήσεις είναι στην ουσία παραλλαγές αυτής της απάντησης. Όσες φορές και αν την παραφράσω, ωστόσο, πάντα βρίσκεται κάποιος που θα πει «Ναι, ΟΚ, όμως...» αναγκάζοντάς με να προσπαθήσω να σκεφτώ έναν ακόμα τρόπο να πω το ίδιο πράγμα. Κανένα πρόβλημα, βεβαίως, καθώς έτσι έχω κάτι να κάνω και αποφεύγω τις κακές παρέες και τους μπελάδες. Επίσης, οι διάφορες παραφράσεις της απάντησής μου, εξακολουθούν να πουλάνε με τη μορφή καινούριων βιβλίων ή άρθρων για τα Suicide Girls.

[...]

Μπραντ Ουόρνερ – Τετάρτη 16 Ιανουαρίου 2008

Δάσκαλοι και μαθητές


Τελικά έχει πολύ ενδιαφέρον να παρατηρείς όλη αυτή την ιστορία με τη σχέση δασκάλου/μαθητή. Στα μεγάλα μέρη όπου υπάρχει κόσμος που ζει μέσα, όπως στο Κέντρο Ζεν του Σαν Φρανσίσκο (San Francisco Zen Center –SFZC) στο οποίο έμεινα την προηγούμενη εβδομάδα, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν σαφείς διαχωριστικές γραμμές μεταξύ μαθητών και δασκάλων. Τα ράκουσου (κάτι πραγματάκια σαν σαλιάρες που παίρνεις όταν δώσεις βουδιστικούς όρκους και αποδεχθείς τους βουδιστικούς κανόνες) έχουν διαφορετικά χρώματα ώστε να μπορεί κανείς να καταλαβαίνει με τη μια ποιος είναι ιερέας, ποιος λαϊκός και ποιος έχει πάρει μετάδοση του Ντάρμα: οι λαϊκοί φοράνε μπλε ράκουσου, οι ιερείς χωρίς μετάδοση του Ντάρμα φοράνε μαύρο και οι δάσκαλοι που έχουν πάρει μετάδοση φοράνε καφέ. Μόνο οι ιερείς δικαιούνται να φορέσουν ο-κέσα (το λοξό ράσο που δένεις στον ώμο), αν και οποιοσδήποτε μπορεί να φορέσει ράσο. Επίσης, αν δεν έχεις πάρει μετάδοση, δε φοράς ποτέ άλλο χρώμα κέσα πέρα από μαύρο. Υπάρχουν ένα σωρό γραπτοί κανόνες για το πώς επικοινωνούν και συμπεριφέρονται μεταξύ τους τα άτομα των επιπέδων αυτών και αν θέλεις να διατηρήσεις ένα τέτοιου στιλ κέντρο λειτουργικό, είναι σχεδόν αδύνατο να αποφύγεις κάποια τέτοια λύση.

Όλα αυτά, ωστόσο, είναι πολύ διαφορετικά από το πώς πέρασα εγώ από τους βαθμούς. Ακόμα και στο θέμα των ράκουσου, η πολιτική του Νισιτζίμα σενσέι ήταν πάντοτε ότι μπορείς να διαλέξεις όποιο χρώμα θέλεις. Στη δική του γενεαλογία, όποιος θέλει μπορεί να κάνει την τελετή αποδοχής των κανόνων και όποιον το κάνει, τον θεωρεί μοναχό. Δεν υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ λαϊκών και ιερέων και ενθαρρύνει τους πάντες να φοράνε ο-κέσα (αν και εγώ το κάνω σπάνια –συγνώμη σενσέι!) Η μετάδοση του Ντάρμα είναι κάτι διαφορετικό: δεν είναι κάτι που γίνεται μόνο και μόνο επειδή το ζητάς, όπως γίνεται με τους κανόνες, όμως ακόμα και αυτό αντιμετωπίζεται πολύ πιο χαλαρά από ό,τι στο Κέντρο Ζεν του Σαν Φρανσίσκο. Στη γραμμή του Νισιτζίμα δεν υπάρχουν συγκεκριμένα βήματα που πρέπει να καλύψεις ώστε να μπορείς να δεχτείς τη μετάδοση –έχει να κάνει περισσότερο με το αν ο Νισιτζίμα σενσέι ή κάποιος από τους νταρμικούς κληρονόμους του, εκτιμούν ότι αντιλαμβάνεσαι τη διδασκαλία και την άσκηση.

Στην παγκόσμια κοινότητα του Ζεν, μπορεί να βρει κανείς ένα σωρό παραλλαγές, από μερικά εξαιρετικά αυστηρά κέντρα Σότο που κάνουν το Κέντρο Ζεν του Σαν Φρανσίσκο να μοιάζει παιχνιδάκι, μέχρι κάποιους πολύ χαλαρούς δασκάλους που κάνουν το στιλ του Νισιτζίμα να μοιάζει σαν το άκρο άωτο του ιαπωνικού απολυταρχισμού.

Προσωπικά αποφεύγω να αποκαλώ τους ανθρώπους που μελετούν μαζί μου, «μαθητές μου». Θυμάμαι κάποτε έναν δάσκαλο του Ζεν ο οποίος με το που πήρε τα ράσα και άρχισε να διδάσκει, άρχισε να λέει «ο μαθητής μου» αυτό και «ο μαθητής μου» εκείνο –είχες την αίσθηση ότι προσπαθούσε να χώσει τις λέξεις αυτές όπου μπορούσε ώστε όλοι να καταλάβουν ότι έχει μαθητές. Μιλάμε για τρελή πλάκα! Ίσως η αποστροφή μου για αυτή την κουβέντα να προέρχεται από εκεί, όμως όσο θυμάμαι τον εαυτό μου σε σχέση με το Ζεν, δεν μπορώ να θυμηθώ ούτε μια φορά τον πρώτο μου δάσκαλο, τον Τιμ, να αναφέρεται σε κάποιον ως «μαθητή του». Ούτε και ο Νισιτζίμα σενσέι χρησιμοποιούσε τακτικά τη φράση αυτή, αν και δεν νομίζω ότι την απεχθάνεται όσο εγώ.

Η συνηθισμένη σχέση δασκάλου/μαθητή, περιέχει στοιχεία εξουσίας. Και γι αυτό το λόγο μπορεί εύκολα να διαστρεβλωθεί. Για την ακρίβεια, νομίζω ότι χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια για να εμποδίσει κανείς μια τέτοια σχέση να γίνει παράξενη από την αρχή της κιόλας.

Τέσπα. Ακόμα και όταν αρχίσω να κάνω τελετή αποδοχής κανόνων σε κάποιους, δε θα τους θεωρώ «μαθητές μου». Θα τους θεωρώ φιλαράκια μου από το Ζαζέν, με τον ίδιο τρόπο που κάποιοι έχουν φιλαράκια από το μπαρ ή από το γκολφ ή δεν ξέρω κι εγώ από τι άλλο. Σας παρακαλώ, κάντε μου κι εσείς τη χάρη και μην αρχίσετε να σκέφτεστε ότι είστε «μαθητές μου», εντάξει; Το λύσαμε; Ωραία.

Ευχαριστώ!

Μπραντ Ουόρνερ – Πέμπτη 10 Ιανουαρίου 2008

Ελεύθερη διακίνηση του λόγου (και τζάμπα λογύδριο) στο Μπέρκλεϋ


Σήμερα το πρωί πήγα να επισκεφτώ τα παιδιά στο Κέντρο Ζεν του Μπέρκλεϋ (Berkley Zen Center), στην άλλη μεριά της γέφυρας Μπέι (Bay Bridge). Επίσης, είχα τη μεγάλη τιμή να κάτσω για πρωινό παρέα με τον Μελ «Σότζουν Ρόσι» Ουάιτσμαν, έναν από τους πρώτους λευκούς που ασχολήθηκαν με το Σότο Ζεν στη χώρα αυτή. Τελικά είμαι πολύ τυχερός άνθρωπος –χώρια που και το πρωινό ήταν πολύ καλό. Σκέφτομαι ότι όταν επιστρέψω στο Λος Άντζελες θα σταματήσω να τρώω –στη βόλτα αυτή έχω φάει αρκετά νόστιμα γεύματα για το υπόλοιπο της ζωής μου.

Εδώ στο Μπέρκλεϋ, κάνουν τα πράγματα ακόμα πιο διαφορετικά και από το Κέντρο Ζεν του Σαν Φρανσίσκο και αυτό με εξέπληξε. Απ’ ό,τι φαίνεται, στο στιλ στο Μπέρκλεϋ είναι πιο κοντά σ’ αυτό που έκανε ο Σουζούκι Ρόσι με τους πρώτους του μαθητές. Οι διαφορές είναι μικρές: ας πούμε ο ψαλμός που λες όταν φοράς τα ράσα σου είναι σε άλλη μετάφραση και επίσης δεν κάνουν κινχίν (περιπατητικό Ζεν) αλλά σε κάποιες στιγμές χτυπάνε λίγο τη μεγάλη καμπάνα και ο κόσμος αλλάζει θέση στο μαξιλάρι του ή φεύγει αν έχει κάπου να πάει. Οι διαφορές είναι αυτές και κάνα-δυο ακόμα.

Είναι ωραία να βλέπεις τις παραλλαγές αυτές, ειδικά μεταξύ δύο ναών που είναι πολύ στενά συνδεδεμένοι. Η άσκηση του Ζεν πρέπει να έχει ποικιλία, όμως αυτό δε σημαίνει ότι κάθε δάσκαλος δεν πρέπει να επιμένει στον δικό του τρόπο. Και νομίζω ότι αυτό το παρεξηγεί πολύς κόσμος. Θέλω να πω, όταν λέω στον κόσμο να κάθεται σικαντάζα και επιμένω ότι αυτός είναι ο μόνος πραγματικός τρόπος για να κάνεις Ζαζέν, δεν εννοώ ότι θα στείλω όλους όσους δεν κάνουν σικαντάζα στο θάλαμο αερίων. Επειδή στη Δύση έχουν συμβεί τερατώδη πράγματα στο όνομα των θρησκειών και στην προσπάθειά τους να καταστρέψουν όλους τους άπιστους, εμείς οι Δυτικοί έχουμε την τάση να βλέπουμε θρησκευτική αδιαλλαξία ακόμα και εκεί που δεν υπάρχει. Είναι σημαντικό για έναν δάσκαλο να υποστηρίζει με επιμονή τον τρόπο του –οι δάσκαλοι που προσπαθούν να είναι υπερβολικά πολιτικώς ορθοί, τελικά βλάπτουν τους μαθητές τους. Επιμένετε στον τρόπο σας και αφήνετε τους μαθητές σας να αποφασίσουν αν αυτός είναι ο τρόπος που θέλουν να ακολουθήσουν ή όχι. Αλλά επιμένετε.

Στη Σούτρα του Λωτού, ο Βούδας δίνει μια ομιλία και κάποιοι άνθρωποι που δεν τους αρέσουν αυτά που λέει, σηκώνονται και φεύγουν. Κάποιος, νομίζω ο Ανάντα, λέει «Ρε συ Βούδα, αυτοί φεύγουν!» και ο Βούδας απαντάει, «Και το ότι φεύγουν, καλό είναι».

Αν φύγεις από εκεί που διδάσκω και σκεφτώ ότι είσαι μαλάκας που έφυγες, καλό είναι να αναρωτηθείς γιατί σε ενδιαφέρει που κάποιος τύπος του οποίου τη διδασκαλία δε γουστάρεις έτσι κι αλλιώς σε θεωρεί μαλάκα. Το ερώτημα είναι σημαντικό. Αν δε σε νοιάζει, ΟΚ, αλλά αν σε νοιάζει, ίσως να υπάρχει κάποιος λόγος. Όπως υπήρχε λόγος που με ενδιέφερε ο Νισιτζίμα, παρόλο που όταν τον άκουσα για πρώτη φορά, η διδασκαλία του μου την έσπασε του σκοτωμού. Όπως είχε πει κάποτε ο Σούνριου Σουζούκι «Αν μια διδασκαλία δε μοιάζει να σου επιβάλλεται, δεν είναι καλή διδασκαλία».

Μερικές ακόμα σκέψεις. Πάω να γράψω λίγο ακόμα για το βιβλίο μου.

Μπραντ Ουόρνερ – Τρίτη 8 Ιανουαρίου 2008

ΥΓ
Για τον Μελ Ουάιτσμαν, ιδρυτή του Κέντρου Ζεν του Μπέρκλεϋ, μπορείτε να διαβάσετε εδώ. Ο τίτλος του ποστ είναι επίσης λογοπαίγνιο: ο πρωτότυπος τίτλος («free speech about Berkeley») παίζει με τη διπλή σημασία της λέξης «free» (ελεύθερος/δωρεάν), επειδή το Μπέρκλεϋ υπήρξε από τους πρωτοπόρους στο κίνημα της νεολαίας τη δεκαετία του '60. Για τον Ανάντα, έναν από τους πρώτους μαθητές του Βούδα, μπορείτε να δείτε το σχετικό λήμα της WikiPedia ενώ για το σικαντάζα, το ήσυχο κάθισμα (και βασικό στοιχείο της άποψης του Ντόγκεν περί Ζεν/Ζαζέν), δείτε το βιβλιαράκι Εισαγωγή στον Βουδισμό και την Άσκηση του Ζαζέν (το link είναι στα αριστερά αλλά αν βαριέστε, κάντε κλικ εδώ
προσοχή, ανοίγει σε PDF!).

Άφησα το χάρα μου στο Σαν Φρανσίσκο


Το πιάσατε; «Χάρα» είναι μια ιαπωνική λέξη που αναφέρεται στην κοιλιά και στο χαμηλότερο τμήμα του στήθους, περίπου εκεί που είναι το διάφραγμα. Ορισμένοι δάσκαλοι του Ζεν, λένε να «έχεις τον νου σου στο χάρα σου». Εγώ δεν το λέω –ο νους σου διαπερνάει όλο σου το σώμα και όλο το σύμπαν και μου φαίνεται χαζό να προσπαθεί κανείς να τον φαντάζεται σε ένα συγκεκριμένο σημείο. Τέλος πάντων, όπως θα καταλάβατε βρίσκομαι στο Σαν Φρανσίσκο. Μάλιστα!

Λέγεται ότι δεν είσαι πραγματικός συγγραφέας αν δεν μπορείς κάθε δεδομένη στιγμή να σκεφτείς δέκα δικαιολογίες γιατί δε γράφεις. Αυτό είναι κάτι που μπορώ να το κάνω μια χαρά. Σε σχέση με το να αποφύγω το γράψιμο, είμαι ο χειρότερος άνθρωπος στον κόσμο –μερικές φορές μάλιστα, όπως τώρα, γράφω προκειμένου να αποφύγω να γράψω.

Βρίσκομαι ακόμα στο Κέντρο Ζεν του Σαν Φρανσίσκο (San Francisco Zen Center –SFZC) και δεν είμαι μεταμφιεσμένος. Απλώς σταμάτησα να ξυρίζομαι με κανονικό ξυράφι και έχω αρχίσει να χρησιμοποιώ μια ηλεκτρική ξυριστική μηχανή για να διατηρώ ένα μισό-αξύριστο λουκ αλά Ντον Τζόνσον. Ωπ, αναφορά στη δεκαετία του ’80 –αν δεν ξέρετε ποιος ήταν ο Ντον Τζόνσον, ρωτήστε τη μαμά και τον μπαμπά σας. Το λουκ αυτό είναι πιο εύκολο και η αίσθηση στο πρόσωπο είναι καλύτερη, ειδικά εδώ. Τι θα ‘λεγε άραγε ο Ντόγκεν για όλα αυτά; Αν περάσετε από δω, δεν έχω πρόβλημα να κάνετε μια στάση για ένα «γεια», όμως μην προσβληθείτε αν ζητήσω συγνώμη και πάω επάνω για να δω το DVD μου με τους KISS... θέλω να πω, για να συνεχίσω το καταραμένο μου βιβλίο.

Το Κέντρο μου φαίνεται πολύ ενδιαφέρον. Πρόκειται για ένα μοναστικό κοινόβιο το οποίο δεν έχει σχέση με αυτό που έχω συνηθίσει. Ενώ υποτίθεται ότι είμαι ένας Δάσκαλος από μια κανονική γενεαλογία, τα μισά από τα πράγματα που κάνουν εδώ μου είναι άγνωστα. Δεν ξέρω τους ψαλμούς, δεν ξέρω πότε να κάνω υπόκλιση, δεν είμαι σίγουρος με ποια σειρά φεύγω από την αίθουσα –τίποτα απ’ όλα αυτά. Άσχετος λέμε. Οπότε απλώς κοιτάω προσεκτικά και προσπαθώ να καταλάβω τι στο διάολο γίνεται γύρω μου. Μια συμβουλή για την περίπτωση που θα βρεθείτε σε ανάλογη θέση: Προσπαθήστε να στέκεστε ή να κάθεστε κάπου στη μέση. Στα περισσότερα μέρη, είναι καλύτερα να κάθεσαι στο τέλος οπότε όταν έρθει η σειρά σου, μπορείς να δεις τι έχουν κάνει όλοι οι άλλοι, όμως στα κέντρα του Ζεν μερικές φορές η σειρά αλλάζει απότομα και, όπως λέει και η Βίβλος «οι έσχατοι έσονται πρώτοι». Συνεπώς, η μέση είναι πάντοτε το καλύτερο σημείο για να καταλάβεις τι γίνεται.

Έχω την εντύπωση ότι όσο πιο μεγάλη γίνεται μια οργάνωση, τόσο περισσότερο χρειάζεται κανόνες και ιεραρχία. Δεν μπορείς να λειτουργήσεις μια οργάνωση στο μέγεθος του Κέντρου του Σαν Φρανσίσκο με τον τρόπο που λειτουργούν οι δικές μου ομάδες. Απλώς δε γίνεται. Το Κέντρο του Σαν Φρανσίσκο λειτουργεί πολύ αποτελεσματικά και έχω την εντύπωση ότι θα ξεπεράσουν τα περιβόητα προβλήματα που είχαν στο παρελθόν και θα αντέξουν για πολύ καιρό ακόμα.

Νομίζω ότι οι κανόνες και η θερμική ιεραρχία έχουν τη θέση τους. Όμως υπάρχουν σημαντικές διαφορές στο πώς κάνω εγώ τα πράγματα. Για παράδειγμα, κάθε πρωί κάνουν εδώ μια πολύ ωραία λειτουργία στην οποία συμμετέχω και το ευχαριστιέμαι ιδιαίτερα. Όμως από την άποψη της άσκησης, η λειτουργία αυτή δεν είναι πραγματικά αναγκαία. Το να ψέλνεις σούτρες δεν ωφελεί από καμία άποψη την άσκηση του Ζεν, όμως μια τέτοια δραστηριότητα είναι πολύ καλή προκειμένου να χτίσεις μια ενωμένη κοινότητα και να διατηρήσεις έναν θεσμό. Αν είσαι το Κέντρο Ζεν του Σαν Φρανσίσκο τα πράγματα αυτά είναι ζωτικής σημασίας για να συνεχίσεις να υπάρχεις, όμως αν το μόνο που σε ενδιαφέρει είναι η άσκηση του Ζεν, τα πράγματα αυτά είναι άχρηστα. Αν το καταλάβει κανείς αυτό, και νομίζω ότι οι περισσότεροι άνθρωποι εδώ το καταλαβαίνουν, οι ψαλμοί και τα τελετουργικά είναι διασκεδαστικά και δε σε αποσπούν από την άσκηση. Παρόλα αυτά, μια βόλτα στο κοντινότερο παγωτατζίδικο είναι εξίσου ωφέλιμη για την άσκησή σου στο Ζεν, αν και σίγουρα είναι πολύ πιο παχυντική.

ΟΚ, το να ψέλνεις σούτρες ίσως να είναι κάπως καλύτερο. Όμως μην κάνετε το λάθος να θεωρήσετε ότι πρόκειται για πραγματική άσκηση Ζεν. Και το λέω αυτό, επειδή βλέπω (τόσο εδώ, όσο και σχεδόν σε όλα τα μέρη που επισκέπτομαι), πιο πολύ κόσμο στις λειτουργίες από ό,τι στο ζέντο.

Μερικές γρήγορες σκέψεις. Πάω τώρα να αρχίσω την κανονική μου δουλειά.

Γεια!

Μπραντ Ουόρνερ – Δευτέρα 7 Ιανουαρίου 2008

ΥΓ
Ο τίτλος του ποστ είναι λογοπαίγνιο που παραπέμπει στο παλιό τραγούδι «I Left My Heart In San Francisco». Το Κέντρο Ζεν του Σαν Φρανσίσκο είναι ένα από τα παλιότερα και σημαντικότερα αμερικανικά κέντρα Ζεν και ιδρύθηκε από τον πολύ γνωστό Ιάπωνα δάσκαλο Σούνριου Σουζούκι –πιο πολλά για το κέντρο μπορείτε να βρείτε εδώ. «Ζέντο» είναι ο χώρος στον οποίο γίνεται το Ζαζέν ενώ ο Ντον Τζόνσον (Don Johnson) ήταν ένα από τα τηλεοπτικά είδωλα της δεκαετίας του ’80, κυρίως λόγω του ρόλου του στην επιτυχημένη τηλεοπτική σειρά Miami Vice (επί το ελληνικότερο «Οι Σκληροί του Μαϊάμι»).

Thursday, August 26, 2010

Πώς να μιλήσεις στη φανατική χριστιανή μαμά σου για τον Βουδισμό


Απαντάω λοιπόν ένα σωρό e-mail που έχουν μαζευτεί επειδή τελευταία δεν έχω συνεχώς Ίντερνετ. Και ένα από αυτά είναι από μια γυναίκα της οποίας η μαμά είναι σκληροπυρηνική φανατική χριστιανή –η γυναίκα μου έγραψε για να με ρωτήσει πώς μπορεί να μιλήσει στη μαμά της για τον Βουδισμό και να τι της απάντησα (με ορισμένες μικρές παραλλαγές):

Πάντα έχω πρόβλημα να μιλήσω για το Βουδισμό σε ανθρώπους που έχουν παγιωμένες αντιλήψεις περί θρησκείας. Μερικές φορές, έχω την αίσθηση ότι, ό,τι κι αν πω, πρόκειται να πάει και να μπει σε ένα πολύ συγκεκριμένο κουτάκι μέσα στο μυαλό τους.

Μερικές δοκιμασμένες και αληθινές ατάκες που κατά καιρούς με έχουν βοηθήσει είναι οι εξής: ο Βουδισμός δεν είναι θρησκεία, είναι φιλοσοφία. Οι βουδιστές δε λατρεύουν τον Βούδα, ούτε πιστεύουν ότι ήταν θεός ή κάποιο υπερφυσικό ον. Ο Βούδας ήταν ένας απλός άνθρωπος τον οποίο οι βουδιστές θεωρούν ιδιοφυία, όπως θεωρούμε ιδιοφυία τον Αϊνστάιν ή τον Μπετόβεν. Τα αγάλματα του Βούδα είναι περίπου σαν τα αγάλματα του Πλάτωνα ή του Αριστοτέλη. Οι βουδιστές υποκλίνονται στον Βούδα για να δείξουν τον σεβασμό τους, όχι για να τον λατρέψουν.

Είναι απολύτως αποδεκτό για τους βουδιστές να είσαι ταυτόχρονα χριστιανός και βουδιστής. Ξέρω ότι οι χριστιανοί συχνά έχουν πρόβλημα μ’ αυτό, όμως οι βουδιστές δεν έχουν. Η φιλοσοφία του Βούδα δίνει έμφαση στη συμπόνια, στην καλοσύνη και στη σωματική και την ψυχική σταθερότητα. Κάνουμε την άσκησή μας, τον διαλογισμό μας, προσπαθώντας να αναπτύξουμε τα χαρακτηριστικά αυτά, όχι για μπούμε σε κάποιο είδος πνευματικής έκστασης ή για να βιώσουμε κάποιο διαφορετικό είδος πνευματικής κατάστασης. Η πολύ γαλήνια και ήσυχη αίσθηση του διαλογισμού σε βοηθάει να γίνεις πιο σταθερός και ήρεμος ώστε να μπορείς να πράττεις με καλοσύνη και συμπόνια.

Συνέχισε να δίνεις έμφαση στο ότι ο Βουδισμός δεν είναι θρησκεία και ότι είναι συμβατός με τις χριστιανικές πεποιθήσεις. Αν ασχοληθεί να διαβάσει περί Βουδισμού, μπορεί να δει ότι κάποιοι τον αναφέρουν σαν θρησκεία (ειδικά κάποιοι χριστιανοί που τον φοβούνται αλλά μερικές φορές και κάποιοι βουδιστές). Αν έχει μελετήσει λίγο παραπάνω και υποστηρίζει κάποια τέτοια άποψη, θα της έλεγα ότι πράγματι, κάποιες βουδιστικές σέκτες είναι πιο θρησκευόμενες και ακόμα ότι κάποιοι βουδιστές αντιμετωπίζουν τον Βούδα σαν να είναι ένα είδος θεού. Όμως, πες της ότι οι βουδιστές Ζεν δεν είναι έτσι, ειδικά αυτοί που ακολουθούν τη φιλοσοφία του Ντόγκεν. Βέβαια, το να προσπαθήσεις να της εξηγήσεις τον Ντόγκεν ίσως είναι κάπως πολύ γι αυτή –θα μπορούσες απλώς να της πεις ότι ήταν ένας Ιάπωνας βουδιστής του 13ου αιώνα ο οποίος προσπάθησε να απογυμνώσει τον Βουδισμό από όλες του τις θρησκευτικές διαστάσεις, επειδή θεωρούσε ότι οι διαστάσεις αυτές δεν είχαν σχέση με τις αρχικές προθέσεις του Βούδα. Αυτό βεβαίως σηκώνει πολλή συζήτηση καθώς ορισμένοι μελετητές θεωρούν τον Ντόγκεν πολύ θρήσκο, όμως αυτό έχει να κάνει με το πώς ορίζεις το «θρήσκος». Η παραπάνω εξήγηση δεν παύει να είναι ένας αποδεκτός τρόπος να παρουσιάσεις τον Ντόγκεν, ειδικά αν μιλάς με κάποιον που ούτως ή άλλως δεν πρόκειται να κάτσει ν’ ακούσει όλες τις λεπτομέρειες.

Κάτι άλλο που μπορείς να κάνεις, είναι να δείξεις στο παράθυρο και να πεις «Κοίτα! Ένα UFO!» και μόλις γυρίσει να κοιτάξει, να φύγεις τρέχοντας. Είναι κι αυτό μια λύση.

Μου φαίνεται ότι απλώς κωλοβαράω και δεν κάθομαι να τελειώσω το τρίτο μου βιβλίο. Πρέπει να πάω να συνεχίσω.

Γεια!

Μπραντ Ουόρνερ – Παρασκευή 4 Ιανουαρίου 2008

Περί μοναστικής πενίας


[...]

[Κάτι] σχετικά με τους όρκους πενίας που δίνουν οι βουδιστές μοναχοί: λυπάμαι πάρα πολύ που θα αναγκαστώ να απομυθοποιήσω ορισμένα πράγματα (στην πραγματικότητα δε λυπάμαι καθόλου –τη βρίσκω του κερατά), όμως να σας πω πώς τα έχω δει εγώ τα πράγματα. Ναι, είναι αλήθεια ότι όταν μπαίνεις σε ένα μοναστήρι Ζεν στην Ιαπωνία, επιτρέπεται να πάρεις μαζί σου μόνο τα ρούχα που φοράς συν ό,τι χωράει μέσα σε δύο σακίδια που κρεμάς στους ώμους σου –ένα στην πλάτη σου και ένα μπροστά στο στήθος σου. Το περιεχόμενο των σακιδίων αυτών είναι πολύ συγκεκριμένο, δεν μπορείς να πάρεις μαζί σου ό,τι θες. Δεν ξέρω τι ακριβώς λέει ο κατάλογος, όμως ξέρω ότι παίρνεις τα τρία μπολ για το φαγητό σου, ένα ξυραφάκι, εσώρουχα, πιθανότατα μια οδοντόβουρτσα, σεντόνια για εκεί που θα κοιμάσαι και τέρμα.

Ενώ είσαι στο μοναστήρι, τα πράγματα αυτά είναι και όλη η «περιουσία» που επιτρέπεται να έχεις. Και, ναι, ζεις σε ένα τετράγωνο στρωματάκι τατάμι –όλα αυτά είναι αλήθεια. Όμως το θέμα είναι ότι κανείς δε ζει πια έτσι όλη του τη ζωή. Το πράγμα είναι κάπως σαν το κέντρο εκπαίδευσης στον στρατό: αντέχεις μια περίοδο μερικών μηνών και μετά επιστρέφεις στο σπίτι σου και βρίσκεις την τηλεόρασή σου και το DVD σου και το PS3 σου και το μαύρο σου δερμάτινο παντελόνι στο δωμάτιό σου, τακτοποιημένα μια χαρά από τη μαμά σου και τον μπαμπά σου. Επίσης, δεν έχω δει κανέναν ναό που να μην έχει διάφορα τέτοια γκάτζετ (και αρκετά ακόμα) για τους μοναχούς και το υπηρετικό προσωπικό του.

Μπορεί να υπάρχουν χώρες στις οποίες ο όρκος πενίας αντιμετωπίζεται πιο αυστηρά από ό,τι στην Ιαπωνία. Όμως δεν το πολυπιστεύω. Από όσα έχω ακούσει, τα ίδια λίγο πολύ συμβαίνουν και στην Ταϊλάνδη, το Θιβέτ, την Κίνα και την Κορέα.

Τόσο ο Τιμ όσο και ο Νισιτζίμα σενσέι είχαν μια διαφορετική προσέγγιση στην εκπαίδευσή τους: αγνοώντας εντελώς όλη την ιστορία με το κέντρο εκπαίδευσης, προσπαθούσαν να εμφυσήσουν στους μαθητές τους τη συνήθεια να ζουν λιγότερο υπερβολικά. Παρόλα αυτά, όπως έχετε δει από τις δημοπρασίες μου στο eBay, κατάφερα να μαζέψω στη ζωή μου κάμποση σαβούρα –από την άλλη, δεν έχω γνωρίσει ούτε έναν βουδιστή μοναχό που να μην είχε κάποιο παρόμοιο βίτσιο. Ο Τιμ είχε μια μεγάλη συλλογή από ταινίες τρόμου σε βιντεοκασέτες (δεν ξέρω αν τις έχει ακόμα) και ο Νισιτζίμα, αν και ζει πολύ με μέτρο, έχει μια αρκετά εκτενή βιβλιοθήκη φιλοσοφίας, τόσο δυτικής, όσο και ανατολικής –απ’ ό,τι ξέρω, ο Σούνριου Σουζούκι είχε ένα σωρό κεραμικά.

Πρόσφατα που μετακόμισα, ξεφορτώθηκα ένα σωρό από τη σαβούρα που είχα. Είναι πραγματικά απίστευτο πόσα πράγματα μπορεί να μαζέψει κάποιος μέσα σε ένα μικρό χρονικό διάστημα. Βεβαίως, ζούμε σε καπιταλιστικές κοινωνίες που καθοδηγούνται από την οικονομία και το να καταναλώνουμε σε κάποιον βαθμό είναι, νομίζω, κατά κάποιον τρόπο καθήκον μας απέναντι στις κοινωνίες αυτές. Αυτό από μόνο του δεν είναι κακό αλλά είναι πολύ εύκολο να φτάσει στα άκρα.

[...]

Μπραντ Ουόρνερ – Τετάρτη 19 Δεκεμβρίου 2007

Ζεν –διασκέδαση και κέρδος


[...]

Επειδή πολύς κόσμος γράφει και κάνει ερωτήσεις σχετικά, σκέφτηκα ότι ίσως θα άξιζε τον κόπο να εξηγήσω τη στάση μου σχετικά με το να βγάζεις χρήματα χρησιμοποιώντας την ιδιότητα του δασκάλου του Ζεν. Ο Νισιτζίμα σενσέι, ήταν πάντα κάθετος ως προς το ότι η διδασκαλία του Ζεν δεν πρέπει να γίνεται με στόχο το οικονομικό κέρδος. Και συμφωνώ. Αν το κίνητρο για να διδάσκεις Ζεν είναι το κέρδος, είναι λάθος, χώρια που δεν μπορείς να βγάλεις σοβαρά λεφτά από αυτή τη δουλειά εκτός κι αν κοροϊδεύεις τον κόσμο.

Ωστόσο, δε λέω ότι κανείς δεν πρέπει να βγάζει το ψωμί του ως δάσκαλος του Ζεν. Και ο Κόμπουν Τσίνο και ο Σούνριου Σουζούκι ζούσαν ως δάσκαλοι του Ζεν και αν δεν το έκαναν, δε θα είχα μάθει κι εγώ τίποτα για το Ζεν. Είναι δυνατό να ζήσει κανείς έντιμα από αυτή τη δουλειά, αρκεί αφενός να είναι τυχερός και αφετέρου να είναι διατεθειμένος να μη γίνει ποτέ πολύ πλούσιος.

Προσωπικά, αποφεύγω το πρόβλημα αυτό με το να χωρίζω αυτό που κάνω σε δύο κατηγορίες: από τη μια υπάρχει η δουλειά μου ως συγγραφέα, ομιλητή, κινηματογραφιστή και μουσικού και από την άλλη, η δουλειά μου ως δασκάλου του Ζεν. Δεν έχω κανένα πρόβλημα να βγάλω όσα λεφτά μπορεί να μου δώσει η αγορά από την πρώτη κατηγορία και να ξοδεύω τα λεφτά αυτά για να υποστηρίζω αυτό που κάνω στη δεύτερη. Βεβαίως, παραδέχομαι ότι καθώς γράφω και μιλάω κυρίως σχετικά με τον Βουδισμό, οι δύο κατηγορίες αλληλεπικαλύπτονται, όμως αυτό δε με ανησυχεί και πάρα πολύ.

Ορισμένοι δάσκαλοι του Ζεν έχουν ένα «ποίμνιο» να τους στηρίζει και αν συμβαίνει κάτι τέτοιο, έχει καλώς. Δε με ενοχλεί και δε θα με πείραζε και πολύ αν τα κατάφερνα να κάνω κάτι τέτοιο χωρίς να αισθάνομαι ότι εξαπατώ κανέναν. Όμως, όπως λέει και η Τζίγιου Κένετ, το να διδάσκεις Ζεν, είναι σαν να «πουλάς νερό δίπλα στο ποτάμι» -πραγματικά αισθάνεσαι σαν να στέκεσαι δίπλα στον Μισσισσιππή και να χρεώνεις τους διψασμένους 10 δολάρια για να τους δείξεις το τεράστιο ποτάμι που υπάρχει δίπλα τους και να τους πεις «Ξέρεις, αυτό πίνεται». Όμως κάποιοι άνθρωποι χρειάζονται αυτό ακριβώς. Το ξέρω γιατί κι εγώ το χρειαζόμουν και ακόμα το χρειάζομαι.

Οι άνθρωποι πρέπει να καταφέρουν με κάποιον τρόπο να βρουν τον δρόμο τους στη ζωή και η δουλειά ενός δασκάλου του Ζεν είναι δουλειά και με το παραπάνω. Είναι σκληρή δουλειά και είναι δύσκολο να πρέπει να κάνεις αυτή τη σκληρή δουλειά ενώ παράλληλα κάνεις και κάτι άλλο. Συνεπώς, μπράβο σε όσους καταφέρνουν να ασχολούνται μ’ αυτή συνεχώς, χωρίς να χρειάζεται να κάνουν και κάτι άλλο.

Και κάτι ακόμα: στ’ αλήθεια μου τη δίνουν ορισμένοι άνθρωποι που πιστεύουν ότι η πνευματική διδασκαλία πρέπει να είναι δωρεάν. Στο τελευταίο μας σέσιν στη Σιζουόκα, ένας τύπος παραπονέθηκε ότι με πλήρωσε 250 δολάρια και γι αυτό περίμενε ότι θα του παρεχόταν κάποια υπηρεσία. Η αλήθεια είναι ότι από αυτά τα 250 δολάρια, στην τσέπη μου δεν πήγε ούτε ένα σεντ –αντίθετα, πλήρωσα κι εγώ το ίδιο ποσό όπως και όλοι, συν άλλα 200 δολάρια από την τσέπη μου, προκειμένου να καλύψω κάτι ψιλά που δεν καλύφθηκαν από τα 250άρια όλων των υπολοίπων. Τα ησυχαστήρια κοστίζουν λεφτά μάγκες –για πείτε μου πού αλλού θα μπορούσατε να περάσετε τέσσερεις μέρες με πληρωμένα τρία γεύματα και επαγγελματική εκπαίδευση για 250 δολάρια;

Δεν έχω πρόβλημα με τους δασκάλους που χρεώνουν χρήματα για τα ησυχαστήρια ή για τα μαθήματά τους. Απλώς θέλω να είναι έντιμοι απέναντι στους μαθητές τους σχετικά με το τι προσφέρουν για τα χρήματα αυτά.

Τέλος, είναι σημαντικό να μην είναι το κίνητρό σου το κέρδος. Αν μπορείς να βγάλεις χρήματα χωρίς να σε κινεί η επιθυμία να τα βγάλεις, όλα είναι εντάξει –αυτό έχω να πω.

Μπραντ Ουόρνερ – Κυριακή 16 Δεκεμβρίου 2007

ΥΓ
Για την Τζίγιου Κένετ (Jiyu Kennet) ιστορική Βρετανίδα δασκάλα του Ζεν, μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Σχετικά με τα επαγγελματικά μου


[...]

Είναι αδύνατον να επικοινωνήσεις με απόλυτη σαφήνεια, όμως μερικές φορές μπορείς τουλάχιστον να ξέρεις τι λες. Δυο-τρεις θαρραλέοι πλην ανώνυμοι σχολιαστές, υπονόησαν ότι «Ο Μπραντ δεν μπορεί να στεριώσει σε μια δουλειά» ή κάτι τέτοιο και επειδή αυτόν τον καιρό ψάχνω για δουλειά και υπάρχει περίπτωση (Θεός φυλάξοι!) να δει τα σχόλια αυτά κάποιος πιθανός εργοδότης, σκέφτηκα ότι θα ήταν καλό να ξεκαθαρίσω μερικά πράγματα.

Εργάζομαι στην Tsuburaya Productions από τον Ιούλιο του 1994 ως τώρα. Το τωρινό μου συμβόλαιο, λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2007 και δε θα ανανεωθεί. Με περισσότερα από 12 χρόνια στην εταιρεία, είμαι ένας από τους παλαιότερούς της υπαλλήλους. Τον Οκτώβριο του 2007, η Tsuburaya Productions αγοράστηκε από την ΤΥΟ και ο νυν πρόεδρος της Tsuburaya, ο Τσουνεγιούκι Μορισίμα, μου είπε ότι πίεσε όσο μπορούσε το καινούριο διοικητικό συμβούλιο να με κρατήσει, όμως δεν κατάφερε να τους πείσει επειδή κατά την άποψή τους, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν πολλές προοπτικές στις ΗΠΑ για την εταιρεία και τα προϊόντα της (σ’ αυτό κάνουν λάθος). Περίπου οι μισοί υπάλληλοι πλήρους απασχόλησης και σχεδόν όλοι οι συμβασιούχοι απολύθηκαν από τη νέα διοίκηση και ο κ. Μορισίμα μου είπε ότι θέλει να συνεχίσω να δουλεύω για την Tsuburaya αλλά ως ελέυθερος επαγγελματίας.

Έχω απολυθεί μόνο από μια δουλειά και αυτή ήταν μια θέση μερικής απασχόλησης που είχα όταν ήμουν έφηβος. Σχεδόν όλες τις άλλες φορές που έφυγα από κάποια δουλειά, η διοίκηση μου ζήτησε να το ξανασκεφτώ και να μείνω κι άλλο. Συνεπώς, μπορώ μια χαρά να στεριώσω σε μια δουλειά, σας ευχαριστώ πολύ. Τουλάχιστον, δεν έχω φτάσει σε σημείο να εκμεταλλευθώ τη θέση μου ως κληρονόμος μιας γενεαλογίας Ζεν προκειμένου να πουλάω στον κόσμο ψεύτικες εμπειρίες φώτισης. Ή τουλάχιστον, δεν έχω φτάσει ακόμα.

Όσοι από εσάς είστε στο Λος Άντζελες και με παρακαλείτε να μείνω κι άλλο εδώ, θα χαρείτε με την απόφασή μου να μείνω πράγματι για μερικούς ακόμα μήνες, ελπίζοντας ότι αυτό δε θα με οδηγήσει στη χρεοκοπία. Θα ήθελα, ωστόσο, να σας ζητήσω να είστε λίγο πιο γενναιόδωροι στις δωρεές σας –σκεφτείτε ότι τα χρήματα που χρειάζονται για να χρησιμοποιώ τον χώρο στο Κέντρο της Χιλ Στριτ τα τελευταία τρία χρόνια, τα πληρώνω από την τσέπη μου. Και η τσέπη μου θα μικρύνει αρκετά από το Γενάρη. Μ’ άλλα λόγια, τα γεύματα που σας μαγειρεύει η Γιούκα στα μονοήμερα ησυχαστήρια, δεν είναι τζάμπα!

Θεωρώ ότι η δουλειά μου ως συγγραφέα, είναι κανονική δουλειά, θεωρώ ότι πρέπει να πληρώνεται και δεν έχω απολύτως καμία τύψη γι αυτό. Από την άλλη, δεν πιστεύω ότι πρέπει κανείς να λειτουργεί ως δάσκαλος του Ζεν με στόχο το οικονομικό κέρδος. Αν είναι τυχερός και οι δωρεές που δέχεται αρκούν για να μη χρειάζεται να δουλεύει κανονικά, έχει καλώς –όμως στη δική μου περίπτωση, δε βλέπω την πιθανότητα να συμβεί κάτι τέτοιο. Αρχής γενομένης από αυτή τη χρονιά λοιπόν, ελπίζω το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων μου να προέρχεται από το γράψιμο αν και τα έσοδά μου αυτά είναι προς το παρόν πολύ λιγότερα από αυτά που έβγαζα από την Tsuburaya.

Έτσι έχει η κατάσταση. Συνεπώς αν έχετε να μου προτείνετε κάποια δουλειά στην περιοχή του Λος Άντζελες, σας ακούω.

Αν το ποστ αυτό δε σας ενδιαφέρει, μπορείτε να το παρακάμψετε και να συνεχίσετε να σχολιάζετε το προηγούμενο. Απλώς θέλησα να ξεκαθαρίσω ορισμένα πράγματα σχετικά με την επαγγελματική μου κατάσταση.

Μπραντ Ουόρνερ – Τρίτη 11 Δεκεμβρίου 2007


Tuesday, August 24, 2010

Περί θυμού


Ορισμένοι άνθρωποι δεν μπορούν να το καταλάβουν με τίποτα. Όμως δεν πειράζει. Ορισμένοι άνθρωποι δεν πρόκειται να το καταλάβουν ποτέ με τίποτα και αυτό είναι κάτι που πρέπει να το αποδεχτούμε.

Ένα μέρος του αναγνωστικού
μου κοινού, θεωρεί δεδομένο ότι πρέπει να είμαι ένας πολύ θυμωμένος άνθρωπος. Δεν είμαι. Όμως καταλαβαίνω γιατί κάποιοι το πιστεύουν όταν βλέπουν να γράφω μια πρόταση του στιλ «Ο Γκένπο Ρόσι είναι ένα άχρηστο παπάρι και το Big Mind® του είναι μια απάτη και μισή» (για να χρησιμοποιήσω ένα πρόσφατο παράδειγμα). Οι άνθρωποι αυτοί, διαβάζουν αυτή την πρόταση και σκέφτονται «Για να φτάσω σε σημείο να αποκαλέσω κάποιον άχρηστο παπάρι και να πω ότι το έργο της ζωής του είναι απάτη, θα πρέπει να είμαι απολύτως εξαγριωμένος» –μ’ άλλα λόγια, προβάλλουν σ’ αυτά που λέω τη δική τους συναισθηματική κατάσταση και κάνουν τις ανάλογες υποθέσεις.

Αυτό φυσικά δε συμβαίνει μόνο μ’ εμένα ή με τα πράγματα που γράφω. Συμβαίνει όλη την ώρα, σε όλους τους ανθρώπους που γράφουν ή λένε κάτι. Ο λόγος που εγώ ακούω περισσότερα από ό,τι κάποιοι άλλοι, είναι επειδή κινούμαι σε έναν χώρο στον οποίο είθισται να γράφεις συνέχεια διάφορες ανοησίες του τύπου «εσωτερική γαλήνη» κ.λπ. Έλα όμως που εγώ δεν μπορώ να υποκρίνομαι τόσο καλά και προτιμώ να αφήνω αυτού του είδους το θέατρο σε ανθρώπους όπως ο Γκένπο.

Το ερώτημα αν είμαι θυμωμένος ή όχι, είναι εντελώς άσχετο. Όμως το θέμα της ανθρώπινης επικοινωνίας, είναι ιδιαίτερα σημαντικό.

Τα ανθρώπινα όντα, έχουμε αναπτύξει τη γλώσσα σε έναν υψηλότατο βαθμό ακρίβειας, περισσότερο από κάθε άλλο πλάσμα που γνωρίζουμε. Είμαστε τόσο καλοί στο να μεταφέρουμε τις ιδέες μας ο ένας στον άλλον, ώστε να μπορούμε να κάνουμε εξαιρετικά πράγματα όπως το να στείλουμε ανθρώπους στη σελήνη, να θεραπεύσουμε τη βλεννόρροια ή να φτιάξουμε υπολογιστές που μας επιτρέπουν να βλέπουμε ο ένας τα πολύ χαριτωμένα γατάκια του άλλου.

Επειδή είμαστε τόσο καλοί στο να μεταφέρουμε ορισμένα πράγματα ο ένας στον άλλον, έχουμε την τάση να θεωρούμε δεδομένο ότι κάθε τι που λέμε, γίνεται αποδεκτό ακριβώς όπως το θέλουμε από τον άνθρωπο στον οποίο το λέμε και, αντίστοιχα, ότι κάθε τι που ακούμε, είναι ακριβώς αυτό που ήθελε να πει ο άλλος. Φυσικά, όποιον και να ρωτήσεις, θα σου πει ότι ξέρει ότι αυτό δεν ισχύει στην πραγματικότητα, όμως αν τσεκάρεις τον εαυτό σου από καιρού εις καιρόν, συνειδητοποιείς ότι, παρόλο που ξέρεις πόσο εύκολα μπορούν να παρεξηγηθούν αυτά που λες, έχεις την τάση να θεωρείς ότι οι περισσότεροι άνθρωποι με τους οποίους μιλάς, καταλαβαίνουν αυτό που προσπαθείς να πεις. Όταν διαβάζουμε ή ακούμε κάτι, θεωρούμε ότι καταλαβαίνουμε τι είναι αυτό –και αν δεν το καταλαβαίνουμε, συνήθως ρίχνουμε την ευθύνη στον άλλον.

Έχω καταλήξει ότι όταν οι άνθρωποι δεν πιάνουν αυτά που λέω, είναι πιο χρήσιμο να θεωρήσω ότι εγώ δεν έκανα κάτι σωστά. Μάλιστα, κάνω το ίδιο ακόμα και σε περιπτώσεις που ξέρω ότι ο μαλάκας που έχω απέναντί μου δεν καταβάλλει την παραμικρή προσπάθεια να με καταλάβει. Η τακτική αυτή βοηθάει να πιάνεις τέτοιου στιλ μαλάκες στον ύπνο και να εκτονώνεις καταστάσεις που σε αντίθετη περίπτωση μπορεί να δημιουργούσαν εντάσεις.

Ένα μέρος της επικοινωνίας μας, στηρίζεται στο να κάνουμε υποθέσεις σχετικά με τη διάθεση των άλλων. Και αυτό δεν είναι πρόβλημα, αρκεί (και αυτό είναι πολύ σοβαρό) να θυμόμαστε ότι δεν πρέπει να πιστεύουμε πάντα τις υποθέσεις μας. Επίσης, δεν πρέπει να επιμένουμε οι άνθρωποι να επικοινωνούν με τον τρόπο που εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει να επικοινωνούν.

Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην εποχή μας, μια εποχή ανοιχτών επικοινωνιών. Καθημερινά βομβαρδιζόμαστε από μια εκκωφαντική κακοφωνία –από φωνές που άλλοτε θέλουν να μας παραπληροφορήσουν, άλλοτε να προκαλέσουν τον θυμό μας, άλλοτε να μας ταπεινώσουν ή να μας τρομοκρατήσουν κ.λπ., κ.λπ. Και τα πράγματα θα χειροτερέψουν, συνεπώς πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να τα αντιμετωπίσουμε.

Στη δουλειά που κάνω, συχνά μου λένε ότι έχω την ευθύνη να εκφράζομαι με τρόπους που δεν επιτρέπουν παρανοήσεις και παρεξηγήσεις –σε αντίθετη περίπτωση κινδυνεύω να παραπλανήσω τους άλλους. Όμως δεν υπάρχει τίποτα που να πεις και κανένας τρόπος να το πεις που να σε εξασφαλίζει από το να σε παρερμηνεύσουν. Έτσι λειτουργεί η ανθρώπινη επικοινωνία. Τι να λέμε –ο Χίτλερ πίστευε ότι το μήνυμα του Βούδα ήταν «σκοτώστε όλους τους Εβραίους». Ό,τι κι αν πεις, κάποιος θα βρεθεί να το πάρει στραβά, όμως αυτό δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να μιλάς.

Φυσικά όλοι μας είμαστε υπεύθυνοι για αυτά που λέμε και γι αυτό πρέπει να είμαστε προσεκτικοί. Είναι σημαντικό να μη λέμε πράγματα με την πρόθεση να προκαλέσουμε θυμό, μίσος, ταπείνωση και τα ρέστα. Όμως ακόμα και αν προσπαθήσεις να μην τα προκαλέσεις όλα αυτά, δεν υπάρχει ούτε μια περίπτωση στο εκατομμύριο να καταφέρεις να λογοκρίνεις τον εαυτό σου τόσο τέλεια ώστε κάτι από αυτά που είπες να μην μπορεί να παρερμηνευθεί κατά κάποιον απ’ αυτούς τους τρόπους. Και στην πραγματικότητα, δεν έχει νόημα να προσπαθήσεις να το κάνεις.

Ακούω ένα κάρο παπαριές από ανθρώπους που πιστεύουν ότι όλοι οι δάσκαλοι του Βουδισμού πρέπει να εκφράζονται με τον πράο, γαλήνιο και καθησυχαστικό τρόπο που έχουμε συνηθίσει να μιλάνε οι δάσκαλοι του Βουδισμού στην τηλεόραση ή οι απατεώνες που βγάζουν λεφτά μιμούμενοι αυτόν τον τρόπο και παριστάνοντας ότι είναι αληθινοί. Εγώ, ωστόσο, δεν μπορώ να το κάνω –το έχω δοκιμάσει κάνα-δυό φορές και αισθάνθηκα απαίσια.

Όλοι εσείς που θεωρείτε ότι είμαι θυμωμένος με τον Γκένπο (ή με όποιον άλλο θεωρείτε ότι είμαι θυμωμένος), θα θεωρήσετε αυτό που θέλετε να θεωρήσετε. Το πρόβλημα δεν είναι δικό μου. Αν κάποιοι θα προτιμούσατε να προβάλλω την εικόνα ενός τύπου που είναι όλη την ώρα πανευτυχής και γλυκός, με το συμπάθιο αλλά χάσατε. Έχω δει πολλά πράγματα να στραβώνουν από αυτού του είδους την εικόνα και αρνούμαι να συνεισφέρω στη διατήρησή της.

Ωστόσο, πιο σημαντικό από αυτό που κάνω εγώ είναι αυτό που κάνετε εσείς. Αυτό που έχει σημασία είναι το πώς αντιδράτε σ’ αυτά που διαβάζετε, και όταν λέω «αυτά που διαβάζετε» δεν εννοώ μόνο αυτά που γράφω εγώ αλλά τα πάντα. Εσείς είστε υπεύθυνοι –όλοι μας είμαστε. Τα Ιντερνέτια έχουν δημιουργήσει έναν κόσμο όπου καθένας μπορεί να εκπέμψει πολύ δυνατά ό,τι μήνυμα θέλει. Πώς αντιδράτε στον θόρυβο αυτόν; Είστε τζάνκια της πληροφορίας και πηδάτε από το ένα μπλογκ στο άλλο, τσαλαβουτώντας μέσα στη λασπερή ομορφιά της ίδιας σας της αγανάκτησης ή των αισθημάτων επιβεβαίωσης; Και αν ναι, είναι αυτός υγιής τρόπος για να ζει κανείς;

Μπραντ Ουόρνερ – Δευτέρα 10 Δεκεμβρίου 2007

Monday, August 23, 2010

Τα πάντα διαλύονται


[...]

Τελευταία κάνω αρκετές σκέψεις περί προσωρινότητας –εδώ που τα λέμε, ίσως αυτό να είναι και το πραγματικό θέμα του καινούριου βιβλίου που ετοιμάζω. Παρεμπιπτόντως, συνειδητοποίησα ότι μάλλον χρειάζεται να αποσαφηνίσω ορισμένα πράγματα σχετικά με το καινούριο μου βιβλίο διότι, ενώ εγώ νόμιζα ότι όλοι έχουν καταλάβει περί τίνος πρόκειται, έκανα λάθος. Ναι, είναι κι αυτό ένα ακόμα βιβλίο μισό-βιογραφικό και μισό-φιλοσοφικό με θέμα του το Ζεν, όπως το Hardcore Zen και το Sit Down And Shut Up, οπότε δε χρειάζεται να ανησυχείτε. Βασικά, είναι η πονεμένη ιστορία της ζωής μου αυτόν τον χρόνο –έναν χρόνο που, όπως λένε και οι Hüsker Dü, διαλύθηκαν σχεδόν τα πάντα.

Σχετίζεται επίσης, με κάτι ιδιαίτερα βαθυστόχαστο που είπε πρόσφατα ο ντράμερ των 0DFx, Μίκι Χ-Νέλσον. Τα παιδιά δούλευαν στο στούντιο και προσπαθούσαν να μεταφέρουν τα κομμάτια του γκρουπ που γράψαμε τον προηγούμενο μήνα στο καταραμένο το ProTools. Αντιμετώπιζαν λοιπόν ένα σκασμό προβλήματα και ο Μίκι είπε κάτι σε στιλ, «Αυτό μου θυμίζει εκείνη την ταινία, τη Μύγα που το μόνο που ήθελε να κάνει ο τύπος ήταν να μεταφέρει ένα πράμα από το ένα μέρος στο άλλο και όλα έγιναν άνω-κάτω». Νομίζω ότι η ζωή μας είναι πάντοτε έτσι.

Υπάρχει ένα παλιό κοάν που τελειώνει με τη φράση «Από τη γέννηση ως τον θάνατο είναι απλώς έτσι». Αυτή η ατάκα πάντοτε μου άρεσε –σου λέει όλα όσα χρειάζεται να ξέρεις σχετικά με τη βουδιστική φιλοσοφία. Τουλάχιστον όλα όσα έχουν σημασία.

Πάντοτε αναζητούμε κάτι που να είναι μόνιμο και απαράλλαχτο, κάτι που να είναι αξιόπιστο. Όλοι μας. Όλα τα πράγματα που φανταζόμαστε ότι θα είναι μόνιμα, δεν είναι –η οικογένειά μας, οι φίλοι μας, ο γάμος μας, τα σπίτια μας, τα πράγματα που έχουμε κάποτε θα διαλυθούν. Ακόμα και αν διαρκέσουν μέχρι να πεθάνουμε, εμείς θα πεθάνουμε παρόλα αυτά, οπότε όλα μας τα πράγματα εξαφανίζονται και όλες μας οι σχέσεις τελειώνουν και όλες μας οι όμορφες εμπειρίες εξανεμίζονται σαν καπνός και όλα όσα κάναμε γίνονται σκόνη.

Αυτή τη χρονιά, ήρθα αντιμέτωπος με μπόλικη προσωρινότητα. Πέθανε η μητέρα μου, έχασα τη δουλειά μου, πέθανε η γιαγιά μου, διάφορες σημαντικές σχέσεις μου πήγαν στα τσακίδια... Μπόλικη προσωρινότητα. Το βέβαιο είναι ότι ήταν καλό μάθημα. Σε ευχαριστώ Χριστέ μου για όλα αυτά που μου δίδαξες αυτή τη χρονιά! (Λέει ο Μπραντ ενώ ταυτόχρονα σηκώνει μουλωχτά και περιφρονητικά το μεσαίο του δάχτυλο προς τον ουρανό).

Μέσα σ’ όλη αυτή την προσωρινότητα, ψάχνουμε για κάτι στο οποίο να μπορούμε να στηριζόμαστε πάντοτε, όμως οι περισσότεροι δεν το βρίσκουμε ποτέ. Ο μόνος λόγος που αποτυγχάνουμε στην αναζήτησή μας, είναι επειδή δεν προσέχουμε. Αυτό που είναι μόνιμο και απολύτως αξιόπιστο μας κοιτάει κατάματα ακόμα και τη στιγμή που το προσπερνάμε αναζητώντας κάτι άλλο. Η κενή και σιωπηλή παρούσα στιγμή της οποίας είμαστε απλώς μια επιφανειακή πραγμάτωση είναι αιώνια και απαράλλαχτη. Είναι η ουσιαστική βάση της ύπαρξής μας. Φανταζόμαστε ότι η βάση αυτή θα πρέπει να βρίσκεται πολύ, πολύ μακριά, σε κάποιον μακρινό γαλαξία ή θαμμένη βαθιά σε κάποιο μυστικό μέρος στο οποίο μπορούμε να φτάσουμε μόνο με την κατάλληλη πνευματική καθοδήγηση (αρκεί βεβαίως να πληρώσουμε προκαταβολικά –δεκτές όλες οι μεγάλες πιστωτικές κάρτες).

Όμως η παρούσα στιγμή είναι πάντοτε εδώ. Δεν υπάρχει κάποιο μέρος να πάει. Δεν είναι ποτέ κρυμμένη. Όταν πεθάνεις θα βρίσκεται εκεί, δίπλα σου, ακριβώς όπως βρίσκεται και τώρα.

Υπάρχει ένα άλλο κοάν του Ζεν, στο οποίο ένας μαθητής πάει στον δάσκαλό του γεμάτος χαρά επειδή νομίζει ότι έχει βρει Την Απάντηση. Ο δάσκαλος τον ρωτάει ποια είναι η απάντηση και ο μοναχός λέει «Το παιδί της φωτιάς έρχεται ψάχνοντας τη φωτιά».

«Μαλακίες», λέει ο δάσκαλος. «Δεν έχεις ιδέα για τι πράγμα μιλάς!»

Ο μοναχός βάζει τα κλάματα και παρακαλεί τον δάσκαλό του να του πει την πραγματική αλήθεια. Και ο δάσκαλος λέει «Το παιδί της φωτιάς έρχεται ψάχνοντας τη φωτιά».

Η διανοητική μας κατανόηση είναι άχρηστη. Ο μοναχός δεν μπόρεσε παρά να παρουσιάσει την κατανόησή του μόνο σαν μια επιφανειακή διανοητική κατασκευή, όχι σαν μια ζωντανή πραγματικότητα. Και το μόνο που έκανε ο δάσκαλος, ήταν να του πει το ίδιο ακριβώς πράγμα, μόνο που για εκείνον ήταν κάτι ζωντανό και πραγματικό, όχι απλώς μια θεωρία.

Τέσπα. Η κοπέλα που φτιάχνει τους καφέδες στο μαγαζί που κάθομαι και γράφω αυτό το κείμενο είναι πραγματικά ΠΟΛΥ όμορφη...

Μπραντ Ουόρνερ – Κυριακή 2 Δεκεμβρίου 2007

ΥΓ
Ο τίτλος του ποστ αναφέρεται στον δίσκο Everything Falls Apart του συγκροτήματος Hüsker Dü. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το γκρουπ, δείτε εδώ.

Η σιωπή είναι πάντα στη διάθεσή σου


Έχω την εντύπωση ότι δεν είναι πολλοί οι αναγνώστες αυτών των σελίδων που είναι ταυτόχρονα και φαν των ταινιών του Γκοτζίλα. Εσείς χάνετε, όμως όπως και να ‘χει, το βιβλίο για τον Έτζι Τσουμπουράγια μου έφαγε το μεγαλύτερο κομμάτι του χρόνου μου τα τελευταία πέντε χρόνια και δεν είναι σωστό να το αφήσω έξω από το συγγραφικό μου έργο. Είναι πραγματικά γαμάτο βιβλίο.

Τέσπα, τώρα τελευταία κάνω κάτι σκέψεις περί σιωπής και ξεκίνησα να μιλάω σχετικά στην τελευταία μου ομιλία στο Κέντρο της Χιλ Στριτ. Όμως εκείνη την ημέρα δεν είχα διάθεση να το πάω πολύ μακριά και «πνευματικά», οπότε δεν είμαι σίγουρος ότι μετέφερα πολύ καλά την ιδέα μου.

Απλά μιλώντας, η αίσθησή μου είναι ότι η σιωπή που βρίσκεται πίσω από την άσκηση του Ζαζέν, είναι πάντοτε στη διάθεσή μας. Στην πραγματικότητα, αυτή η βαθιά και παντοδύναμη σιωπή, βρίσκεται πίσω από όλες μας τις εμπειρίες –είτε πρόκειται για μια μέρα γεμάτη άσκηση Ζεν σε έναν ωραίο ναό, είτε πρόκειται για μια συναυλία των KISS στο Cobo Hall του Ντιτρόιτ γύρω στο 1977 (η εποχή που έκαναν την περιοδεία του Love Gun είναι η αγαπημένη μου περίοδος των KISS), είτε πρόκειται για μια νύχτα γεμάτη πάθος και φεγγαρόφωτο σε μια αμμουδιά αγκαλιά με το αντικείμενο του πόθου σου, είτε πρόκειται για ένα απόγευμα που το περνάς καθαρίζοντας σκατά στο μπάνιο επειδή ξεχείλισε η τουαλέτα σου. Όλες οι εμπειρίες μας στέκονται επάνω σε έναν ωκεανό βαθιάς, βαθιάς σιωπής, τόσο βαθιάς και τόσο σιωπηλής που κανείς μας δεν μπορεί να δει τον πάτο της. Η σιωπή αυτή κάνει όλες τις μικροσκοπικές φυσαλίδες που επιπλέουν στην επιφάνειά της να μοιάζουν τόσο ασήμαντες που είναι σαν να μην έχουν καν λόγο ύπαρξης. Και, παρόλο που οι φυσαλίδες αυτές (δηλαδή εμείς) είναι απλώς προσωρινά σχήματα που έχουν έρθει στην επιφάνεια από την ατέλειωτη αυτή σιωπή, είναι φτιαγμένες (δηλαδή, είμαστε φτιαγμένοι) μόνο και μόνο από τη σιωπή αυτή. Όντας σιωπή, είμαστε χωρίς τέλος, χωρίς όρια και χωρίς όνομα.

Πολλές φορές, οι άνθρωποι προσεγγίζουν την άσκηση του Ζαζέν σαν να πρέπει να καταβάλλουν προσπάθεια προκειμένου να κάνουν τη σιωπή να υπάρξει –έχω ακολουθήσει κι εγώ αυτό το άχαρο μονοπάτι χιλιάδες φορές. Όμως δε χρειάζεται να προσπαθήσεις να δημιουργήσεις τη σιωπή. Η σιωπή είναι πάντα εκεί, πάντα ρέει από μέσα σου, δημιουργώντας εσένα και τον κόσμο που σε περιβάλλει. Το μόνο που έχεις να κάνεις, είναι να της επιτρέψεις να είναι αυτό που είναι.

Η σιωπή δεν είναι ποτέ κάτι ξέχωρο από σένα. Σε στηρίζει μέσα από κάθε σου εμπειρία. Σε κουβαλάει, όπως μια μητέρα κουβαλάει το μωρό της και σε προστατεύει από κάθε τι κακό. Η σιωπή είναι το πιο δυνατό πράγμα που υπάρχει.

Όταν κάθεστε, μην ανησυχείτε αν οι εσωτερικές σας θέσεις εισβάλλουν στον νου σας ή αν οι εξωτερικοί περισπασμοί διακόπτουν τις μάταιες απόπειρές σας να τους υπερβείτε. Απλώς επιτρέψτε στη σιωπή που πραγματώνεται σαν περισπασμό να είναι αυτό που είναι –και αυτό συμπεριλαμβάνει και τον περισπασμό της ίδιας της αίσθηση του περισπασμού. Δεν είναι τίποτα άλλο παρά η σιωπή που παίρνει κάποια προσωρινά σχήματα. Ό,τι κι αν έρθει στην επιφάνεια, απλώς στρέψτε ξανά την προσοχή σας στη σιωπή που βρίσκεται πίσω απ’ όλα τα πράγματα.

Ώρες-ώρες παραγίνομαι πομπώδης μαλάκας και πρέπει να το κόψω. Τα λέμε μάγκες.

Μπραντ Ουόρνερ – Πέμπτη 29 Νοεμβρίου 2007

ΥΓ
Για τον Έτζι Τσουμπουράγια, ίνδαλμα (ούτως ειπείν) του Μπραντ Ουόρνερ, μπορείτε να διαβάσετε το σχετικό λήμμα της WikiPedia.

Sunday, August 22, 2010

Περί δασκάλων


[…]

Ο πρώτος μου δάσκαλος, ο Τιμ, θέλει να του γράψω ένα άρθρο για τον υποβόσκοντα κίνδυνο της προτυποποίησης στον αμερικανικό Βουδισμό και πρέπει να κάτσω να το κάνω. Από τη μια καταλαβαίνω την ανάγκη για στάνταρ ώστε να μην μπορεί καθένας να λέει έτσι, άνετα «Ναι, αμέ, είμαι Δάσκαλος του Ζεν» –τέτοια πράγματα έχουν γίνει στο παρελθόν και, πιθανότατα, θα ξαναγίνουν και στο μέλλον. Όμως έχω την εντύπωση ότι τα 60s και τα 70s, έχουν περάσει, άσχετα από το πόσο προσπαθούν κάποιοι να τα αναβιώσουν και ότι οι άνθρωποι δεν είναι τόσο αφελείς όσο ήταν κάποτε σχετικά με τις θρησκείες της Ανατολής. Από τη στιγμή που θα έχουμε εξοικειωθεί κάπως με τους δασκάλους του Ζεν ή τους άλλους ενασχολούμενους με τον Βουδισμό που ζουν γύρω μας, θα έχουμε και λιγότερες πιθανότητες να εντυπωσιαζόμαστε κάθε φορά που κάποιος χρησιμοποιεί τη λέξη «κάρμα» ή τη λέξη «ντάρμα» –εν ολίγοις, θα έχουμε λιγότερες πιθανότητες να κατεβάζουμε τα βρακιά μας σε όποιον φοράει ένα ράσο, γεγονός που μπορεί να στενοχωρεί κάπως εμένα αλλά που σίγουρα θα βοηθήσει τη συγκεκριμένη φιλοσοφία.

Τέλος πάντων, έχουμε ακόμα παπαριές όπως το Big Mind® (του οποίου η χρηματοδότηση προέρχεται από τον Δάσκαλο του Ζεν, Ράμα που ανέφερα παραπάνω –όλως πρωτοτύπως!) οι οποίες βγάζουν ακόμα λεφτά. Συνεπώς είναι αναγκαίο να υπάρχει γενικότερη γνώση, όμως δεν πιστεύω ότι αυτό που θα σώσει την κατάσταση είναι το να εξασφαλίσουμε ότι όλοι φοράμε τα ίδια ράσα και ψέλνουμε τις ίδιες σούτρες. Τέλος πάντων, θα το σκεφτώ λίγο παραπάνω και θα κάτσω να γράψω το άρθρο.

[...]

Μπραντ Ουόρνερ – Δευτέρα 26 Νοεμβρίου 2007

Thursday, August 19, 2010

Μη Ρωτάς, Μη Λες


Το παρακάτω, είναι το δεύτερο κείμενο από το βιβλίο του Ντόγκεν με τα κοάν, το Σίντζι Σομπογκένζο:

Ο Δάσκαλος Ομπάκου Κι-ουν στο βουνό Ομπάκου της περιοχής Κο, ρώτησε τον Δάσκαλο Χιακουτζό Εκάο, «Όταν θέλω να μοιραστώ με άλλους τις διδασκαλίες που μας έδωσες, πώς θα πρέπει να τις κηρύξω;»

Ο Δάσκαλος Χιακουτζό παρέμεινε καθισμένος στο μαξιλάρι του χωρίς να πει τίποτα.

Ο Ομπάκου Κι-ουν είπε «Πώς μπορώ να διδάξω τα παιδιά και τα εγγόνια των μαθητών στο μέλλον;»

Ο Δάσκαλος Χιακουτζό είπε «Αυτό που είπες, δείχνει ότι είσαι αληθινός άνθρωπος».

Η παραπάνω ερώτηση, είναι μια από αυτές που μου κάνουν τόσο συχνά που σκέφτομαι να τη βάλω στο F.A.Q. μου, το οποίο παρεμπιπτόντως έχω να ανανεώσω από την Εποχή του Χαλκού. Όλος ο κόσμος με ρωτάει «πώς μπορώ να διδάξω Βουδισμό στους άλλους;»

Και η συνοπτική απάντηση είναι, «μην το κάνεις».

Φυσικά δεν εννοώ «μην το κάνεις ποτέ». Όμως στις περισσότερες περιπτώσεις, δε χρειάζεται να διδάξεις κανέναν τίποτα. Άστο, μην το κουράζεις, όπως λέει η μαμά του Μπράιαν στο Ένας Προφήτης Μα Τι Προφήτης. Αν οι φίλοι σας και η οικογένειά σας θέλουν να μάθουν περί Βουδισμού, θα σας ρωτήσουν –σε αντίθετη περίπτωση, η βουδιστική πολιτική είναι «αν δε σε ρωτήσουν, μη λες».

Το ξανασκεφτόμουν πρόσφατα αυτό, όταν ένας συγκεκριμένος βουδιστής Δάσκαλος, κατέβαλλε φιλότιμες προσπάθειες να μου μεταδώσει τις διδασκαλίες του. Μα τον Χριστό, δεν μπορώ να φανταστώ κάτι πιο ενοχλητικό απ’ αυτό. Τελικά κατάφερα να σετάρω το φίλτρο μου για το spam ώστε να μπορώ να στέλνω τα mail του κατευθείαν στο καλαθάκι των αχρήστων οπότε τουλάχιστον γλύτωσα από το πακέτο να πρέπει να διαβάζω τις παπαριές του.

Φαντάζομαι ότι οι άνθρωποι που διαβάζουν αυτά που γράφω, συμμερίζονται την αποστροφή μου για τους δασκάλους που προσπαθούν να σε πείσουν για αυτά που λένε –ελπίζω πραγματικά να μην υπάρχει κάποιος που να προσπαθεί να πείσει κάποιους για αυτά που λέω εγώ! Παρόλα αυτά, ίσως σε κάποιες φάσεις, αισθάνεστε ότι κάποιος φίλος σας θα μπορούσε να επωφεληθεί από την άσκηση και θα θέλατε να του δώσετε την ευκαιρία να δοκιμάσει. Αυτό είναι μεν καλό, όμως δυστυχώς, δεν μπορείτε να κάνετε κάτι πολύ περισσότερο.

Το να προσπαθείς να διδάξεις Βουδισμό σε κάποιον που ξέρεις, είναι σαν να προσπαθείς να ψήσεις κάποιον/αν που ξέρεις να κάνει σεξ μαζί σου. Δεν μπορείς να παραζορίσεις τα πράγματα γιατί θα τους ξενερώσεις και θα απομακρυνθούν. Ή, ακόμα χειρότερα, θα αισθανθούν σαν να τους βιάζεις με τη θρησκεία σου –όπως και να το δεις, το πράγμα δεν είναι καλό.

Ακόμα κι εγώ, τώρα πια δεν μιλάω για το Ζεν στους ανθρώπους που γνωρίζω, εκτός αν με ρωτήσουν. Και ακόμα και τότε, στην αρχή του πετάω μερικές εξυπνάδες για να δω πόσο σοβαρά θέλουν να μάθουν. Αν κάποιος δεν είναι πραγματικά και ειλικρινά σοβαρός σχετικά με το πόσο θέλει να μάθει γι αυτά τα πράγματα, δεν υπάρχει κανένα νόημα να προσπαθήσεις να του τα πεις –δεν πρόκειται να σ’ ακούσουν με την απαραίτητη προσοχή και πρόθεση, οπότε το μόνο που καταφέρνεις είναι να χαλάσεις το σάλιο σου και να φανείς χαζός.

Τέσπα, αυτό ήταν το μικρό μου κήρυγμα για σήμερα. Γεια χαρά.

Μπραντ Ουόρνερ - Σάββατο 24 Νοεμβρίου 2007

ΥΓ
Ο τίτλος του ποστ, προέρχεται από την πολιτική του αμερικανικού Υπουργείου Εθνικής Άμυνας σε σχέση με την ομοφυλοφιλία στις ένοπλες δυνάμεις της χώρας: η γραμμή, η οποία συνοψίζεται στη φράση «don’t ask, don’t tell» είναι ότι οι ομοφυλόφιλοι μπορούν να υπηρετούν στις ένοπλες δυνάμεις και κανείς δε θα τους ρωτήσει αν είναι ομοφυλόφιλοι (don’t ask), όμως αν δηλώσουν ανοιχτά ότι είναι ομοφυλόφιλοι, η υπηρεσία έχει το δικαίωμα να τους αποστρατεύσει (don’t tell). Συνεπώς, η επίσημη γραμμή είναι: κάντε ό,τι θέλετε αρκεί να μην το λέτε! Επίσης, το Ένας Προφήτης Μα Τι Προφήτης, είναι η ελληνική (ατυχής) εκδοχή του Life of Brian, μιας από τις ταινίες των Μόντι Πάιθον (όποιος δεν ξέρει τους Μόντι Πάιθον, πέραν του ότι είναι άξιος της μοίρας του, μπορεί να πάει εδώ ή εδώ ή εδώ).

Εκ της Διευθύνσεως (VI) – Επιστροφή, σέσιν, καμάε, ελληνικό Hardcore Zen και σούτρες



Το ξέρω ότι γίνομαι μονότονος, όμως για μια ακόμα φορά άφησα το μπλογκ ανενεργό για πολύ καιρό. Συγνώμη! Και το ξέρω ότι γίνομαι ακόμα πιο μονότονος, όμως για μια ακόμα φορά, η δικαιολογία είναι ότι βρισκόμουν στην Ιαπωνία. Και φέτος (όπως και πέρσι), η αφορμή για το ταξίδι ήταν το σέσιν της Ντόγκεν Σάνγκα υπό την εποπτεία του Μπραντ Ουόρνερ –πράγμα που σημαίνει ότι αν το μπλογκ αυτό ήταν η δουλειά μου, θα μπορούσα να χαρακτηρίσω το ταξίδι σαν «business travel»– όμως η αλήθεια είναι ότι θα πήγαινα στην Ιαπωνία έτσι κι αλλιώς.

Τέλος πάντων, το σέσιν πήγε καλά (μπορείτε να διαβάσετε τι γράφει σχετικά ο ίδιος o Μπραντ εδώ και στην αρχή του κειμένου αυτού μπορείτε να δείτε και τη σχετική φωτογραφία). Αυτή τη φορά ο κόσμος ήταν πολύ λίγος, γεγονός που έκανε το σέσιν από μερικές πλευρές πιο εύκολο και από μερικές άλλες πιο δύσκολο, όμως ο καιρός ήταν καλός (πολύ σημαντικό, αν λάβει κανείς υπόψη τι εστί Ιούλιος στην Ιαπωνία), υπήρχε πολλή και καλή διάθεση από όλους (ακόμα και από αυτούς που έρχονταν σε σέσιν για πρώτη φορά), το φαγητό ήταν όπως πάντα πρώτης τάξεως και οι ομιλίες ενδιαφέρουσες.


Το ίδιο το Ζαζέν ήταν, Ζαζέν –τι άλλο; Όσο περνάει ο καιρός, καταλαβαίνω όλο και πιο καλά αυτό που λέει συχνά ο Μπραντ Ουόρνερ αλλά και όλοι οι δάσκαλοι του Βουδισμού: το Ζαζέν είναι απλώς Ζαζέν. Μπορεί να το κάνεις στο σπίτι σου ή σε έναν ναό στην Ιαπωνία (ή στην κορυφή του Κιλιμάντζαρο ή σε μια παραλία στις Κυκλάδες ή, ή, ή) όμως αυτό που κάνεις, αυτό είναι. Παραδόξως, η αίσθηση που έχεις όταν κάνεις στο σπίτι σου είναι κάπως διαφορετική από την αίσθηση που έχεις όταν κάνεις σε έναν ναό στην Ιαπωνία (και, υποπτεύομαι, το ίδιο θα ισχύει για την κορυφή του Κιλιμάντζαρο ή για την παραλία στις Κυκλάδες κ.λπ.) –και λέω, «παραδόξως» επειδή όπου και αν βρίσκεσαι, βασικά τον τοίχο κοιτάς– όμως ο πυρήνας παραμένει ο ίδιος.


Και μάλλον δε θα μπορούσε να είναι αλλιώς: η άσκηση είναι η ίδια, αυτό που κουβαλάς μέσα στο κεφάλι σου είναι το ίδιο, αυτά που συμβαίνουν καθώς περνάει η ώρα είναι τα ίδια, η κούραση είναι η ίδια, η ανία είναι η ίδια. Τελικά το πιο ουσιώδες στοιχείο που έχει αυτή η άσκηση, είναι ότι όταν την κάνεις, όπου και όποτε την κάνεις, λειτουργεί σαν ένας ομοιοστατικός μηχανισμός που ρυθμίζει τόσο το πώς λειτουργεί το σώμα όσο, και πιο σημαντικά, το πώς λειτουργεί ο νους. Μ’ άλλα λόγια, μετά από κάποιο χρόνο άσκησης, αυτά τα λίγα λεπτά κάθε μέρα λειτουργούν σαν μια καλίμπρα που φέρνει το σώμα και τον νου στα ίσα τους. Είναι εντυπωσιακό, αν σκεφτεί κανείς πόσο αποτελεσματικό μπορεί να είναι κάτι τόσο απλό.


Στις ιαπωνικές πολεμικές τέχνες (ίσως όχι μόνο σ’ αυτές, απλώς εγώ μόνο γι αυτές μπορώ να μιλήσω), υπάρχει η έννοια της «καμάε» (構え) δηλαδή της στάσης μαχητικής ετοιμότητας –ακόμα και όσοι ξέρουν τις πολεμικές τέχνες μόνο από τις ταινίες, θα έχουν προσέξει κάποιες χαρακτηριστικές «πόζες» που παίρνουν οι πρωταγωνιστές όταν ετοιμάζονται να παίξουν ξύλο. Πέραν της... κινηματογραφικής τους αξίας, οι στάσεις αυτές έχουν μια πολύ σημαντική λειτουργία στη διάρκεια μιας αναμέτρησης: προσφέρουν στον μαχητή σημεία ανασύνταξης και ηρεμίας, από τα οποία μπορεί να αναπαυθεί, να επανεκτιμήσει τη στρατηγική του και να ξεκινήσει την επόμενή του προσπάθεια. Όταν ένας μαχητής μιας συγκεκριμένης σχολής/παράδοσης περνάει σε μια καμάε, δεν το κάνει για να ποζάρει –το κάνει γιατί μπορεί κατ’ αυτόν τον τρόπο να κάνει reset τον νου και το σώμα του και να αρχίσει εκ νέου.

Κάπως έτσι νομίζω ότι λειτουργεί και το Ζαζέν: στην πορεία της ημέρας, συμβαίνουν διάφορα πράγματα που μας κάνουν άνω-κάτω, που χαλάνε την ισορροπία του νου και του σώματός μας. Με το να καθίσουμε για μερικά λεπτά στην καμάε του Ζαζέν, θέτουμε σε λειτουργία τον μηχανισμό ομοιόστασης που ανέφερα παραπάνω, κάνουμε reset όλο μας το σύστημα και μπορούμε να συνεχίσουμε πιο ισορροπημένα αυτό που είχαμε να κάνουμε. Βεβαίως μια εναλλακτική ερμηνεία είναι ότι μετά από μισή ώρα απίστευτης πλήξης, οτιδήποτε έχεις να κάνεις σου φαίνεται απίστευτα πιο ενδιαφέρον και ελκυστικό –όμως ακόμα και έτσι να είναι, το αποτέλεσμα παραμένει το ίδιο!

Τέλος πάντων, δεν ήρθατε εδώ για να διαβάσετε τη δική μου ερμηνεία των πραγμάτων, αλλά του Μπραντ Ουόρνερ. Ως εκ τούτου, σας αφήνω για μια ακόμα φορά στα ικανά του χέρια και θα επιστρέψω όταν έχω κάτι νεότερο για το βιβλίο ή για την ομάδα του Ζαζέν. Α, μια και το είπα, το βιβλίο αυτή τη στιγμή είναι έτοιμο να πάει στον τυπογράφο –διορθωμένο, σελιδοποιημένο, με εξώφυλλο και οπισθόφυλλο κ.λπ. Γύρω στο τέλος του μήνα, θα βάλω στις σελίδες αυτές και την εικόνα του εξωφύλλου (για να ξέρετε πώς να το ψάξετε στα βιβλιοπωλεία ) και ελπίζω μαζί να έχω και περισσότερα νέα σχετικά με το πού και πώς να το αναζητήσετε. Το βέβαιο είναι ότι θα είναι διαθέσιμο *και* στο Ίντερνετ –ως εκ τούτου, ακονίστε τις πιστωτικές σας κάρτες!


Κάτι ακόμα: όπως είχα γράψει και παλιότερα, έχω στο πρόγραμμα να μεταφράσω στα Ελληνικά μερικές σούτρες που είτε θεωρώ πολύ σημαντικές, είτε απλώς μου αρέσουν ως κείμενα. Καλώς εχόντων των πραγμάτων, επίσης ως το τέλος του μήνα θα αρχίσω να βάζω κάποιες απ’ αυτές στις σελίδες του μπλογκ. Αν θέλετε να δείτε το βουδιστικό ισοδύναμο (και πάλι, που λέει ο λόγος) της Βίβλου, έχετε τον νου σας για τα κείμενα αυτά.

Έφυγα!