Tuesday, January 10, 2012

Κρίσνα εναντίον Ιησού


Εχτές πήγα και άραξα λιγάκι στο ετήσιο Φεστιβάλ των Αρμάτων που κάνουν οι Χάρε Κρίσνα στην παραλία Βένις Μπιτς· η φίλη μου η Σβετλάνα τράβαγε κάτι βίντεο για μια τηλεοπτική εκπομπή που φτιάχνει για να στείλει στην πατρίδα της, το Μαυροβούνιο και πήγα για να τη βοηθήσω. Όμως ο πραγματικός λόγος που πήγα ήταν για το φαγητό. Τρώω πολύ φαγητό των Κρίσνα – πραγματικά  μαγειρεύουν πολύ καλά.

Οι Χάρε Κρίσνα ήταν το πρώτη θρησκευτικό κίνημα από την ανατολή με το οποίο είχα άμεση επαφή –δεν το γράφω πολύ σωστά αλλά καταλαβαίνετε τι θέλω να πω. Όπως και να ‘χει, όταν ήμουν έφηβος είχα μεγάλο κόλλημα με τους Μπιτλς (ακόμα έχω) και ο Τζορτζ Χάρισον είχε παρτίδες με τους Κρίσνα οπότε σκέφτηκα ότι θα ήταν κουλ περίπτωση. Κάποια στιγμή είχα σκεφτεί να γίνω μέλος τους, όμως όσο περισσότερο διάβαζα τη φιλοσοφία τους, τόσο πιο χαζή μου φαινόταν –ήταν μια ανατολική εκδοχή όλων των πραγμάτων που είχα ήδη απορρίψει στον χριστιανισμό. Ο χριστιανισμός, τουλάχιστον στις εκδοχές του που είχα συναντήσει, έμοιαζε να ενδιαφέρεται βασικά γι αυτά που συμβαίνουν μέσα στο κεφάλι σου: έπρεπε να πιστέψεις ότι όλες οι ιστορίες που αναφέρονται στη Βίβλο είναι πραγματικές και εγώ δεν μπορούσα να καταλάβω από πού και ως πού έχει σημασία για το Θεό αν εγώ πιστεύω ότι ο κόσμος κάποτε πλημμύρισε από μια βροχή που έπεφτε για 40 μέρες και 40 νύχτες. Το όλο πράγμα έμοιαζε εξαιρετικά αυθαίρετο.

Οι Κρίσνα τουλάχιστον, είχαν ορισμένες πραγματικές δραστηριότητες στις οποίες μπορούσα να εμπλακώ. Δεν έτρωγαν κρέας, έψελναν, φορούσαν συγκεκριμένα ρούχα και είχαν κουρέματα που ήταν πιο γελοία ακόμα και από αυτά που είχαν ορισμένοι πανκ φίλοι μου. Όμως, όταν εξοικειώθηκα κάπως με τη φιλοσοφία τους, έφτασα για μια ακόμα φορά στο σημείο που έπρεπε να αποφασίσω αν πιστεύω τις ιστορίες που γράφουν ορισμένα βιβλία ή όχι. Στην περίπτωση των Κρίσνα, αυτή η απόφαση δεν παρουσιαζόταν ως βασικό συστατικό της σωτηρίας (όπως συνέβαινε στις χριστιανικές εκκλησίες που είχα επισκεφθεί), όμως και πάλι έπρεπε να πιστέψεις. Και εγώ δεν μπορούσα να πιστέψω· όπως ο Φοξ Μόλντερ, κάποτε ήθελα να πιστέψω, όμως δεν ήταν δυνατόν.

Τελικά κόλλησα με το Ζεν επειδή στο Ζεν κανείς δεν έδινε μια σχετικά με το τι πίστευες. Και αυτό μου φάνηκε ιδιαίτερα κουλ.

Τέλος πάντων, εχτές οι Κρίσνα είχαν μια τεράστια παρέλαση σε ένα δρόμο κοντά στο σπίτι μου. Η φωτογραφία που έχω ανεβάσει σήμερα είναι από ένα φεστιβάλ πριν από κάνα-δυο χρόνια, όμως αυτό που είδα εχτές ήταν περίπου το ίδιο αλλά μεγαλύτερο. Φέτος, ωστόσο, υπήρξε μια μικρή ομάδα χριστιανών που αποφάσισε να διαμαρτυρηθεί –μιλάμε για κάτι τύπους που έμοιαζαν με Hell's Angels, τριχωτοί και τεράστιοι· ίσως και να ήταν πρώην μέλη. Οι τύποι αυτοί, προπορεύονταν της παρέλασης κρατώντας πλακάτ με σλόγκαν σε στιλ «Η Βίβλος λέει ‘προσοχή στους ψευδοπροφήτες’» και «Μοιχοί και αυνανιστές θα πάτε στην ΚΟΛΑΣΗ» και τέτοια· αν όλοι οι αυνανιστές θα πάνε στην κόλαση, την έχω πατήσει αγρίως! Ένας από τους τύπους είχε και μια ντουντούκα και φώναζε ότι οι Κρίσνα θα πρέπει να τρώνε κρέας και ότι τα κουρέματά τους, τους κάνουν να μοιάζουν σαν τον πισινό του αλόγου.

Το μόνο αποτέλεσμα που είχαν οι εν λόγω τύποι, ήταν να κάνουν τους Κρίσνα να δείχνουν λιγότεροι παράξενοι· στην πραγματικότητα, στη Νότια Καλιφόρνια οι Χάρε Κρίσνα μοιάζουν με τους Ουόρντ και Τζουν Κλίβερ [Σ.τ.Μ. στερεοτυπικούς γονείς της δεκαετίας του ’50 από την τηλεοπτική σειρά «Leave It to Beaver»]. Πάντα τους ενδιέφερε να γίνουν αποδεκτοί ως θρησκεία που αφορά το μέσο άνθρωπο και τώρα πια φαίνεται ότι το πράγμα τείνει προς αυτή την κατεύθυνση. Καλά κάνουν.

Προσωπικά βρήκα πολύ διασκεδαστικό το θέαμα δύο αντιλήψεων που από καιρό είχα απορρίψει να τσαμπουκαλεύονται στην παραλία· και οι μεν και οι δε, έμοιαζαν να θέλουν διακαώς να προσηλυτίσουν τους τουρίστες και τους πιτσιρικάδες με τα σκέιτ που βρίσκονταν τριγύρω, στο δικό τους τρόπο σκέψης. Γιατί το κάνουμε αυτό; Όταν συμπεριφέρεσαι λες και ο Θεός σου θα ξεθωριάσει εκτός αν όλος ο κόσμος πιστέψει σ’ αυτόν, βγάζεις έναν απίστευτο αέρα ανασφάλειας.

Φαντάζομαι ότι όλα αυτά είναι πολύ παλιά ιστορία και τραβάνε από τότε που οι άνθρωποι άρχιζαν να φτιάχνουν πολιτισμούς. Προκειμένου να μπορέσει να λειτουργήσει ένας πολιτισμός, χρειάζεται να υπάρχει ένα συμφωνημένο ηθικό πλαίσιο –ακόμα και σήμερα, έχεις πολύ περισσότερες πιθανότητες να δολοφονηθείς σε έναν πιο «πρωτόγονο» πολιτισμό από ότι σε έναν πιο «προηγμένο» (και χρησιμοποιώ τους συγκεκριμένους όρους με την ευρύτερη δυνατή απόδοσή τους). Η ηθική [Σ.τ.Μ «morality»], συνδέθηκε με τη θρησκεία και ήταν ζωτικής σημασίας για όσους πίστευαν στον ηθικό κώδικα να προσηλυτίσουν αυτούς που δεν πίστευαν· αν αποτύγχαναν, η κοινωνία που τόσο πολύ προσπαθούσαν να χτίσουν, μπορούσε να καταρρεύσει.

Καθώς οι κοινωνίες προόδευαν, μαζί προόδευσε και η ανάγκη τους για ηθικές δομές. Τα πιο προηγμένα και εύχρηστα φονικά όπλα έκαναν ακόμα πιο σημαντικό το να πρέπει οι άνθρωποι να μένουν εντός των ορίων με αποτέλεσμα να μας μείνει η ιδέα ότι όλοι πρέπει να συμφωνούν με τον ίδιο, μοναδικό ηθικό κώδικα.

Δεν την έχουμε ξεπεράσει αυτή την ανάγκη –στην πραγματικότητα, πιθανότατα δε θα την ξεπεράσουμε ποτέ. Όμως το θρησκευτικό μοντέλο δεν έχει πια αποτελεσματικότητα. Οι πολυσχιδείς κοινωνίες μας έχουν δημιουργήσει υπερβολικά πολλές θρησκείες οι οποίες μονίμως τρώγονται μεταξύ τους. Ακόμα και οι κανόνες του βουδισμού έχουν χρησιμοποιηθεί σαν όπλα από κάποιους που πιστεύουν ότι τους καταλαβαίνουν καλύτερα από ό,τι κάποιοι άλλοι.

Στις μέρες μας, πολλοί είναι αυτοί που προσπαθούν να βρουν το κοινό σημείο μεταξύ όλων των θρησκειών, κάτι που προσωπικά θεωρώ εξαιρετική ιδέα. Όμως τελικά νομίζω ότι χρειάζεται να την ξεπεράσουμε και αυτή και ο λόγος είναι ότι όλες οι θρησκείες βασίζονται στη σκέψη. Όμως η πραγματική ηθική δεν έχει καμία σχέση με τη σκέψη. Η πραγματική ηθική είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστεί –στην πραγματικότητα, είναι αδύνατο να προσδιοριστεί.

Όλοι μας έχουμε μέσα μας την πηγή της πραγματικής ηθικής –αυτή είναι η βάση της ύπαρξής μας. Και αν δεν το πιστεύετε αυτό, θα σας πλακώσω στο ξύλο με ένα καδρόνι μέχρι να το πιστέψετε!

Μπραντ Ουόρνερ – Δευτέρα 4 Αυγούστου 2008

No comments: