Από τη γέννηση ως τον θάνατο, είναι απλώς έτσι

Είναι λοιπόν ένας τύπος, βουδιστής, ιδιαίτερα έξυπνος –ξέρει όλες τις σούτρες κ.λπ. Κάποια στιγμή, πάει σε έναν καινούριο δάσκαλο και εκείνος τον ρωτάει «Για ποια σούτρα δίνεις ομιλίες;»

«Για τη Σούτρα της Καρδιάς» λέει ο έξυπνος.

«Πώς δίνεις ομιλίες για τη Σούτρα της Καρδιάς;» Ρωτάει ο δάσκαλος.

«Με τον νου μου» απαντάει ο έξυπνος.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στα Κινέζικα και στα Ιαπωνικά, η καρδιά και ο νους γράφονται με το ίδιο ιδεόγραμμα –πάει να πει, έχουμε εδώ ένα λογοπαίγνιο το οποίο χάνεται εντελώς στις άλλες γλώσσες.

«Ο νους είναι ο πρωταγωνιστής, η θέληση είναι ο συμπρωταγωνιστής και οι έξι αισθήσεις είναι οι οπαδοί. Πώς μπορεί ο νους να δώσει ομιλίες για τη σούτρα;»

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στον Βουδισμό, μετράμε έξι αισθήσεις. Οι πρώτες πέντε είναι οι συνηθισμένες και η έκτη είναι ο εγκέφαλος ως ένα αισθητήριο όργανο το οποίο αισθάνεται τη νοητική σφαίρα. Δεν είναι έκτη αίσθηση όπως λέμε «ταινία με τον Μπρους Ουΐλις».

«Αν είναι αδύνατο για τον νου να δώσει ομιλίες για τη σούτρα, ίσως πιστεύεις ότι μπορεί να δώσει ομιλίες γι αυτή ακόμα και ο κενός χώρος!» Λέει ο έξυπνος.

«Μπορεί να δώσει ομιλίες γι αυτή ακόμα και ο κενός χώρος», λέει ο δάσκαλος.

Ο έξυπνος σπάζεται και, πιστεύοντας ότι έχει νικήσει τον δάσκαλο, σηκώνεται να φύγει κουνώντας τα μανίκια του με έναν τρόπο που εκείνα τα χρόνια θεωρούταν πολύ αλαζονικός.

Καθώς γυρίζει την πλάτη του, ο δάσκαλος φωνάζει «Ε, ομιλητή!»

Ο τύπος γυρνάει. Και ο δάσκαλος του λέει «Από τη γέννηση ως τον θάνατο είναι απλώς έτσι!»

Εκείνη τη στιγμή ο έξυπνος το πιάνει. Και δεν ακούμε ποτέ ξανά γι αυτόν.

Αυτό είναι το κοάν για το οποίο μίλησα στους ανθρώπους που ήρθαν για Ζαζέν και διάλεξη σήμερα το πρωί στη Χιλ Στριτ. Πάντοτε μου άρεσε αυτό το κοάν –όχι τόσο για την ιστορία του εξυπνάκια, αλλά για την ατάκα στο τέλος. Από τη γέννηση ως τον θάνατο είναι απλώς έτσι

Ορισμένοι λένε ότι τα κοάν είναι παράλογες ιστορίες πάνω στις οποίες διαλογίζεται κανείς, προκειμένου να υπερβεί τη λογική και να συνειδητοποιήσει αυτό που είναι πέρα από τη λογική σκέψη. Αυτό βεβαίως είναι μια σαχλαμάρα –τα κοάν είναι απλώς ένα μέσο για να αποδώσει κανείς τη βουδιστική λογική χρησιμοποιώντας ιστορίες οι οποίες συνήθως είναι συζητήσεις μεταξύ βουδιστών δασκάλων και των μαθητών τους. Δεν υπάρχει τίποτα παράλογο ή «πέρα από τη λογική», στις ιστορίες αυτές, αν και η λογική και το σκεπτικό τους μπορεί να μην είναι ακριβώς αυτά που έχουμε συνηθίσει.

Στη συγκεκριμένη ιστορία, ο εξυπνάκιας νομίζει ότι κέρδισε μια κόντρα ευφυΐας με τον δάσκαλό του, μέχρι που ο δάσκαλος τον αναγκάζει να προσέξει τι ακριβώς συμβαίνει εκείνη τη στιγμή. Όταν ακούει την παρατήρηση του δασκάλου, προσέχει κάτι πολύ πιο βαθύ. Δεν παύει, ωστόσο, να κάνει τον έξυπνο –παύει να νομίζει ότι το να είσαι έξυπνος είναι τα πάντα. Το ότι δεν ακούμε ποτέ ξανά γι αυτόν, σημαίνει απλώς ότι αφιερώνει τη ζωή του στην άσκηση.

Το «από τη γέννηση ως τον θάνατο είναι απλώς έτσι», σημαίνει ότι αυτή η στιγμή, αυτή η πραγματικότητα, το τώρα, είναι αυτό που είναι πραγματικά αληθινό –όλα τα’ άλλα είναι τρίχες. Όλες σου οι ιδέες, οι εξυπνάδες, οι φόβοι για το μέλλον, οι ενοχές για το παρελθόν, τα σχέδια, οι σκευωρίες και οτιδήποτε άλλο, είναι απλώς εικόνες μέσα στο κεφάλι σου. Τίποτα άλλο. Το μόνο πράγμα που μετράει στ’ αλήθεια είναι αυτό που είναι ακριβώς εδώ, ακριβώς μπροστά στα μάτια σου.

Από τη γέννηση ως τον θάνατο είναι ΑΠΛΩΣ ΕΤΣΙ. Είναι πάντοτε απλώς έτσι. Άσχετα από το πού πας, άσχετα από το τι συμβαίνει, είναι πάντοτε απλώς έτσι. Είναι πάντοτε εδώ και είναι πάντοτε τώρα. Όπως και οι περισσότεροι από εμάς, ο έξυπνος τύπος στην ιστορία αφιέρωσε τη ζωή του προσπαθώντας να ξεφύγει από την απλή αυτή πραγματικότητα. Ζήτησε καταφύγιο στη γνώση και έγινε ο καλύτερος στον χώρο του ως ομιλητής γύρω από τον Βουδισμό, χωρίς ποτέ να κατανοήσει τη βάση της φιλοσοφίας για την οποία έδινε ομιλίες. Όταν, ωστόσο, ήρθε ξαφνικά αντιμέτωπος με την πραγματικότητα της δικής του, άμεσης εμπειρίας, ήταν αρκετά έξυπνος ώστε να την αναγνωρίσει.

Μπραντ Ουόρνερ – Σάββατο, 30 Σεπτεμβρίου 2006