Μίτινγκ-κόλαση στη δουλειά σήμερα

Έχω γυρίσει στο ΛΑ. Στο σπίτι μου. Σήμερα το πρωί, ξεκίνησα ένα άρθρο με θέμα αυτό που στον Βουδισμό αποκαλείται «εγκαταλείπω το σπίτι μου» και ίσως κάποτε να καταφέρω να το τελειώσω το γαμημένο, όμως σήμερα το σταμάτησα γιατί έπρεπε να πάω σε ένα μίτινγκ σχετικό με την «πραγματική» μου δουλειά. Και τώρα που επέστρεψα, αισθάνομαι ότι ένα άρθρο σχετικό με το μίτινγκ μπορεί να έχει περισσότερο νόημα· ή εν πάση περιπτώσει, μου φαίνεται πιο ενδιαφέρον. Γενικά δε μου αρέσει να γράφω για αφηρημένα πράγματα.

Τέλος πάντων, να επιστρέψω στο μίτινγκ. Για όνομα του Θεού –μιλάμε για τον απόλυτο εφιάλτη! Όποτε προσπαθείς να εξηγήσεις τα προβλήματα που έχεις στη δουλειά σου σε κάποιον που δε δουλεύει στην ίδια εταιρεία ή στον ίδιο κλάδο, πάντα σπας τα μούτρα σου γιατί για τους άλλους δε βγάζουν νόημα –σε κάποιον τρίτο μοιάζουν εντελώς ασήμαντα. Και αυτό συμβαίνει γιατί πράγματι είναι ασήμαντα. Και τα προβλήματα για τα οποία συζητάμε στη δική μου δουλειά είναι ακόμα πιο ασήμαντα. Ποιος ενδιαφέρεται για τα πνευματικά δικαιώματα των ταινιών με τέρατα; Αν το δεις λίγο πιο πλατιά το πράγμα, δεν έχει καμία σημασία και, έχω την αίσθηση, ότι τα πράγματα που αντιμετωπίζουμε οι περισσότεροι στις δουλειές μας, είναι εξίσου ασήμαντα.

Εν πάση περιπτώσει, η προσέγγισή μου στο μίτινγκ ήταν να προσπαθήσω να κρατήσω τα πράγματα σε όσο πιο φιλικό επίπεδο γίνεται και να κάνω μια λογική συζήτηση προκειμένου να φτάσω σε μια λύση που να ικανοποιεί όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Δυστυχώς, είχα απέναντί μου έναν τύπο που δεν ενδιαφερόταν να μιλήσει σαν λογικός άνθρωπος και χρειάστηκε να περάσω 15 λεπτά στα γραφεία της εταιρείας που διαμαρτυρόταν στη δική μας εταιρεία για κάποια απίστευτα ασήμαντη παπαριά, μέχρι να γίνει απολύτως προφανές ότι δεν υπήρχε έδαφος για συζήτηση. Νομίζω ότι έμειναν με την εντύπωση ότι με πέταξαν έξω. Και από μια μεριά ίσως και να έχουν δίκιο. Φρόντισαν να μη με συνοδεύσουν ως την πόρτα, γεγονός που μου φάνηκε απίστευτα χαζό, αλλά ομολογουμένως χάρηκα ιδιαίτερα που έφυγα –και μάλλον άλλο τόσο χάρηκαν κι αυτοί.

Η όλη σκηνή ήταν πραγματικά ανόητη· επιπέδου καλής κωμωδίας. Και αισθάνθηκα άσχημα για τον τύπο με τον οποίο μίλαγα (τον οποίο για τις ανάγκες της συζήτησης θα αποκαλέσω κ. Μαστακουνά) επειδή έδειχνε να τα έχει πάρει πραγματικά με το όλο θέμα. Φυσικά, οι αντιδράσεις του ήταν, στο μεγαλύτερο μέρος τους, θέατρο, όμως για να παίξεις τέτοιο θέατρο χρειάζεται να χαραμίσεις πολλή ενέργεια και φαντάζομαι ότι είναι πολύ θλιβερό να πρέπει να ζεις και να δουλεύεις έτσι. Φαντάζομαι ότι θα παίρνει καλά λεφτά για να το κάνει, όμως ταυτόχρονα θα πρέπει να είναι πολύ φθοροποιό γι αυτόν και δεν μπορώ να φανταστώ ότι αξίζει τον κόπο. Έβλεπα τη ζημιά που του έκανα ακόμα και με το λίγο που μιλήσαμε και με το ζόρι κρατιόμουν για να μην προσπαθήσω να τον βοηθήσω. Όμως δεν υπήρχε και τίποτα που μπορούσα να κάνω.

Ο κ. Μαστακουνά, προσπαθούσε να στρέψει τη συζήτηση σε πολύ αφηρημένα θέματα, τα οποία στην πραγματικότητα δεν υπήρχε περίπτωση να οδηγήσουν σε τίποτα θετικό. Και κυρίως προσπαθούσε να τη στρέψει στο παρελθόν –έλεγε συνεχώς διάφορα του στιλ «Γιατί πριν από έξι μήνες δεν κάνατε το Χ» και «Γιατί τότε δεν κάνατε το Ψ;» Αναρωτιέμαι αν αυτό το κάνουν μόνο οι Ιάπωνες ή αν γίνεται γενικότερα –εγώ πάντως, αρνούμαι να το κάνω γιατί δεν έχει κανένα νόημα. Στην προκειμένη περίπτωση μάλιστα, δεν είχα κάνει κανένα από τα λάθη που αυτός προσπαθούσε να με κάνει να παραδεχτώ, όμως ακόμα και αν τα είχα κάνει, τι νόημα θα υπήρχε να τα συζητήσουμε; Οι άνθρωποι με τους οποίους συζητάω, δεν μπορούν να το καταλάβουν αυτό. Δεν μπορούν να καταλάβουν ότι προσπαθώ να διορθώσω το πρόβλημα που υπάρχει τώρα, δεδομένων των συνθηκών που ισχύουν τώρα –για κάποιον λόγο, είναι πολύ δύσκολο να στρέψω τις συζητήσεις που κάνω προς τα εκεί. Και παλιότερα, έπεφτα συχνά στην παγίδα [της παρελθοντολογίας] και ποτέ δεν κατάφερα να βγάλω τίποτα.

Τέλος πάντων, εκεί που καθόμουν και προσπαθούσα να μιλήσω σαν άνθρωπος σε κάποιον που αντιδρούσε σε ό,τι έλεγα με (κατά βάση σικέ) οργή, αισθάνθηκα το στόμα μου να στεγνώνει. Και ομολογουμένως παραξενεύτηκα, καθώς δεν αισθανόμουν ιδιαίτερη συναισθηματική εμπλοκή με την όλη κατάσταση. Όμως η στάση του κ. Μαστακουνά ήταν τέτοια που προκάλεσε μια σειρά από τις ασυνείδητες αντιδράσεις που αισθάνεται κανείς όταν έρχεται αντιμέτωπος με πραγματικό κίνδυνο. Ας πούμε, κάποια στιγμή πήγα να πιάσω το σημειωματάριό μου και κατά λάθος έριξα κάτω ένα πράγμα σαν τηλεχειριστήριο που ήταν πάνω στο τραπέζι. Και αυτό μου φάνηκε περίεργο καθώς συνειδητοποίησα ότι είχα αρχίσει να χάνω κάπως τον συντονισμό των κινήσεών μου –κάτι ανάλογο συνέβη και με το οπτικό μου πεδίο, το οποίο είχε περιοριστεί, σαν να είχα χάσει για κάποιον λόγο την περιφερειακή μου όραση. Και όλα αυτά, με ελάχιστη πραγματική συναισθηματική εμπλοκή.

Να είμαι σαφής: δεν προσπαθώ να σας πω πόσο φωτισμένος και «Ζεν» είμαι, έτσι; Απλώς περιγράφω μια κατάσταση στην οποία μπλέχτηκα μετά από δύο Ζεν ησυχαστήρια μέσα στις τελευταίες δύο εβδομάδες, μετά από 25 χρόνια καθημερινής άσκησης και μετά από 45 λεπτά Ζαζέν που είχα κάνει λίγο πριν το μίτινγκ. Προφανώς δεν είναι αδύνατο να με κουρντίσει κάποιος, όμως σίγουρα είναι πολύ πιο δύσκολο από όσο ήταν παλιότερα. Ωστόσο η κατάσταση ήταν τέτοια που μια σειρά από ασυνείδητες αντιδράσεις εμφανίστηκαν ούτως ή άλλως.

Την ώρα που έβγαινα από το μίτινγκ, άρχισα να σκέφτομαι ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που πρέπει να αντιμετωπίζουν τέτοιες σαχλαμάρες κάθε μέρα. Και αυτό είναι λυπηρό. Σε ένα μεγάλο βαθμό, πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα προκαλούνται από το ότι πολλοί από εμάς, μπλεκόμαστε σ’ αυτού του είδους τις απίστευτα σαχλές συμπεριφορές σε καθημερινή βάση. Παλιότερα, μπλεκόμουν κι εγώ σε τέτοιες καταστάσεις, όμως τώρα πια λιγότερο –έχω την τάση να διώχνω τέτοια πράγματα από τη ζωή μου όσο περισσότερο γίνεται.

Όμως υπήρξα τυχερός: κατάφερα να αναπτύξω κάποιες ικανότητες και δεξιότητες που μου επιτρέπουν να έχω ελάχιστη επαφή μ’ αυτόν τον κόσμο. Βεβαίως δεν υπάρχει κανένας τομέας ανθρώπινης δραστηριότητας που να μην έχει σε κάποιο βαθμό τις ανοησίες αυτές και μερικές φορές πετυχαίνεις και κάποια μέρη στα οποία οι άνθρωποι ξέρουν ότι αυτά συμβαίνουν και προσπαθούν να ελαχιστοποιήσουν τέτοιες συμπεριφορές. Ωστόσο, φαίνεται ότι οι συμπεριφορές αυτές πάντα βρίσκουν τον τρόπο να έρθουν στην επιφάνεια, παρά τις προσπάθειές μας –και ένα πράγμα που δε βοηθάει καθόλου την κατάσταση, είναι ότι η κοινωνία μας, ανταμείβει πλουσιοπάροχα τους ανθρώπους που συμπεριφέρονται όπως ο κ. Μαστακουνά.

Σε όλη μου τη Ζεν σταδιοδρομία, οι δάσκαλοί μου με ενθάρρυναν να συνεχίσω να δουλεύω στην κινηματογραφική βιομηχανία –σχεδόν το απαιτούσαν. Και πάντοτε αναρωτιόμουν γιατί, επειδή αμφιβάλλω αν υπάρχει άλλη πιάτσα τόσο επιρρεπής σε άχρηστες επιδείξεις συναισθηματισμού· ειλικρινά, έχω την εντύπωση ότι ο κινηματογράφος τραβάει τις drama queens όπως τα σκατά τραβάνε τις μύγες. Γιατί οι δάσκαλοί μου να θέλουν να μένω σε ένα τέτοιο περιβάλλον;

Νομίζω ότι αυτό συμβαίνει επειδή εδώ μπορώ να προσφέρω κάτι διαφορετικό. Και αυτό είναι σημαντικό. Και μπορεί να είναι εξίσου σημαντικό όλοι εσείς που το διαβάζετε αυτό και που ασκείστε στο Ζεν και που δουλεύετε σε κανονικές δουλειές, να συνεχίσετε να δουλεύετε σ’ αυτές και να προσφέρετε κάτι διαφορετικό, έστω κι αν πρόκειται για κάτι μικρό. Γι αυτό δε με ψήνει και πολύ η ιδέα να παρατάς την πραγματική σου δουλειά στον πραγματικό κόσμο και να τρέχεις, ξέρω γω, να βοηθήσεις τα παιδάκια που πεινάνε στην Αφρική κ.λπ. λες και το να βοηθήσεις τα παιδάκια που πεινάνε στην Αφρική είναι πιο σημαντικό από αυτό που κάνεις αυτή τη στιγμή –για τις περισσότερες περιπτώσεις, αμφιβάλλω.

Έχω την αίσθηση ότι το να έχεις ένα γειωμένο άτομο σε μια, κατά τα λοιπά, τρελαμένη εταιρεία, είναι κάτι σαν να έχεις ένα γυροσκόπιο στο αμπάρι ενός πλοίου. Το γυροσκόπιο είναι ένα πολύ μικρό πραγματάκι, όμως κατά κάποιον τρόπο, καταφέρνει να κρατάει σταθερό όλο το πλοίο. Και όσο αναποτελεσματικός και αν αισθάνομαι συνήθως, πιστεύω ότι προσφέρω κάτι με το να παραμένω σταθερός.

Αναρωτιέμαι αν σήμερα έφερα κάποιο αποτέλεσμα –το σίγουρο είναι ότι δεν είδα κάτι τέτοιο. Είμαι βέβαιος ότι ο κ. Μαστακουνά έχει τη δική του άποψη για το πώς πήγε το μίτινγκ και αναρωτιέμαι αν του πέρασε καν από τον νου τι έγινε. Όπως αναρωτιέμαι και αν πέρασε από τον δικό μου νου. Αν και είμαι αρκετά ξιπασμένος ώστε να υποπτεύομαι ότι εγώ έχω μια πιο ξεκάθαρη εικόνα απ’ αυτόν, έχει πραγματικά σημασία; Βεβαίως, αν σκεφτούμε ότι κάθομαι και γράφω αυτό που διαβάζετε, ίσως τελικά το μίτινγκ να είχε κάποια νόημα.

Δεν ξέρω. Δε γαμιέται. Σαφώς τα παραπάνω δεν είναι και οι πιο διαυγείς σκέψεις μου περί της φύσης της ανθρώπινης επικοινωνίας, όμως ήθελα να τις ποστάρω όσο ήταν φρέσκιες. Ελπίζω να σας άρεσαν.

Πα να λιαστώ λιγάκι. Τσάο!

Μπραντ Ουόρνερ – Τρίτη 20 Μαΐου 2008

ΥΓ
Το «εγκαταλείπω το σπίτι μου» σημαίνει στη βουδιστική... αργκό, «γίνομαι μοναχός» ή «ασκούμαι στον Βουδισμό» –η φράση αναφέρεται στη ζωή του ίδιου του Γκαουτάμα Βούδα που εγκατέλειψε την οικογένειά του για να βρει τις απαντήσεις που ήθελε.