Thursday, January 6, 2011

Σέσιν και το Ζεν στον Πόλεμο


[...]

Πήρα αρκετές απαντήσεις για το πρόσφατό μου ποστ. Στ’ αλήθεια στενοχωριέμαι που έγραψα ότι η Πατρίτσια είναι τραβεστί και όχι τρανς –τέτοιες διαφοροποιήσεις είναι κάπως μανίκι (χε, χε είπα μανίκι) για κάποιον που μεγάλωσε στην επαρχία του Οχάιο στη δεκαετία του ’70. Επιπλέον, μπορώ να καταλάβω πολύ καλά τι σημαίνει να μπερδεύουν το φύλο σου –τι να λέμε, εχτές ακόμα, στο αεροδρόμιο του Νόξβιλ, ο τύπος του σεκιούριτι με είπε «μαντάμ». Και κάτι τέτοια μου συμβαίνουν συνεχεία. Τι διάολο, δε βλέπουν ότι έχω γένια; Τέλος πάντων, λυπάμαι που έφυγε η Πατρίτσια. Μου φάνηκε εντάξει άτομο και ήθελα να δω αν θα μπορούσα να τη βοηθήσω με το ζόρι που, προφανώς, τράβαγε.

Αυτό, ωστόσο, που έχω να πω (και όχι μόνο στην Πατρίτσια) είναι «Μάθε πριν πας». Ένα μεγάλο μέρος της ευθύνης εδώ πέφτει σ’ εμένα γιατί δε δημοσίευσα το πρόγραμμα του σέσιν, όμως η αλήθεια είναι ότι το έφτιαξα μόλις κάνα-δυο ώρες πριν ξεκινήσουμε. Παρόλα αυτά, εξακολουθώ να θεωρώ δεδομένο ότι οι άνθρωποι που αποφασίζουν να συμμετάσχουν σε ένα ησυχαστήριο Ζεν, έχουν κάποια ιδέα περί τίνος πρόκειται. Τα ησυχαστήρια των οποίων είμαι επικεφαλής είναι αρκετά κοντά στον κανόνα και, μάλιστα, είναι και από τα «εύκολα» και υπάρχουν ένας σκασμός μέρη online που δημοσιεύουν το πρόγραμμά τους. Η περίπτωση της Πατρίτσια δεν είναι μοναδική· αν ήταν, δε θα έγραφα αυτά που γράφω τώρα σε ένα δημόσιο φόρουμ. Πολύς κόσμος εμφανίζεται στα πράγματα αυτά χωρίς την παραμικρή ιδέα περί τίνος πρόκειται και, συγνώμη, αλλά ειλικρινά δεν μπορώ να καταλάβω γιατί εξακολουθεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο στις μέρες μας.

Σας παρακαλώ πολύ, πριν συμμετάσχετε σε ένα ησυχαστήριο Ζεν, διαβάστε κάτι σχετικό, εντάξει; Ευχαριστώ πολύ.

Παρεμπιπτόντως, τι είναι αυτή η παπαριά με τα διάφορα τρολ που γράφουν στα σχόλια «Ο Μπραντ πιστεύει ότι δεν έγινε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος»; Μάγκες, η Ιαπωνία έκανε μερικά πολύ, πολύ κακά πράγματα κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Το ξέρω. Όλοι το ξέρουμε. Κι εμείς, οι Καλοί Λευκοί, που δεν έχουμε κάνει τίποτα κακό, επίσης τους ρίξαμε κάνα-δυο πολύ βαριές βόμβες. Κάποιοι Ιάπωνες με βουδιστικά ράσα είπαν «ζήτω ο Αυτοκράτορας», όμως προσωπικά δεν έχω δει αρκετά αξιόπιστα στοιχεία ότι ο Κόντο Σαουάκι ήταν μεταξύ αυτών που έριχναν λάδι στη φωτιά. Δείτε, ας πούμε κάτι που έγραψε και που ανακάλυψα πρόσφατα στη βιβλιοθήκη της Τασαχάρα: «Κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Κίνα, είχα πάντοτε τα χέρια μου σε θέση γκάσο (Σ.τ.Μ η γνωστή θέση «προσευχής» με τις παλάμες ενωμένες μπροστά στο στήθος ή το πρόσωπο), όπου και αν πήγαινα. Όταν κάνεις γκάσο σε όποιον συναντάς, σου κάνει αυτόματα κι εκείνος γκάσο –αν είχα τα χέρια μου σφιγμένα σε γροθιές ή κρατούσα ένα περίστροφο, η αντίδρασή των ανθρώπων δε θα ήταν η ίδια. Το να περπατάς με τα χέρια σε γκάσο, σημαίνει ότι πια δεν πυροβολείς κανέναν».

Αυτά που γράφει ο Μπράιαν Βικτόρια ότι είπε ο Σαουάκι είναι τόσο διαφορετικά από πράγματα που έχουμε ακούσει ότι είπε ή από πράγματα που θυμούνται απ’ αυτόν όσοι τον ήξεραν, που δυσκολεύομαι να τα δεχτώ ως ακριβή. Το αστείο είναι ότι ο Σαουάκι δεν εμφανίζεται καν στο δεύτερο βιβλίο του Βικτόρια σχετικά με τους πολεμοκάπηλους ζενάδες –και είναι περίεργο καθώς στο πρώτο του βιβλίο, τον εμφανίζει ως ένθερμο υποστηρικτή της πολεμικής προσπάθειας της Ιαπωνίας. Το βιβλίο του Βικτόρια ήταν σημαντικό καθώς έδειξε στους Δυτικούς τους δασκάλους του Ζεν σαν πραγματικούς ανθρώπους και όχι σαν θεούς ή σαν μυστήρια όντα. Και μπράβο του. Όμως στην περίπτωση του Σαουάκι, λυπάμαι αλλά θα διατηρήσω τις επιφυλάξεις μου σχετικά με το αν όντως ήταν πολεμοκάπηλος ή όχι.

Την κάνω.

Μπραντ Ουόρνερ – Πέμπτη 1 Μαΐου 2008

ΥΓ
Στο κείμενο αυτό, ο Ουόρνερ αναφέρεται εκτενώς σε ένα θέμα αρκετά ενοχλητικό για όσους ασχολούνται με τον ιαπωνικό Βουδισμό. Το θέμα αυτό, επί τροχάδην, έχει ως εξής: Το 1997, ένας ακαδημαϊκός ονόματι Μπράιαν Βικτόρια (Brian Victoria), κυκλοφόρησε ένα βιβλίο με τίτλο Zen At War και το 2002, κυκλοφόρησε ένα δεύτερο βιβλίο με τίτλο Zen War Stories. Τα βιβλία αυτά, καταγράφουν τη σχέση μεταξύ Βουδισμού Ζεν και ιαπωνικού μιλιταρισμού από την εποχή της παλινόρθωσης του Μέιτζι (1868 –όταν δηλαδή αρχίζει η ιστορία της σύγχρονης Ιαπωνίας) ως τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και θίγουν ορισμένα θέματα καθόλου ευχάριστα για τους Ιάπωνες και ειδικά για τους Ιάπωνες βουδιστές Ζεν και ακόμα πιο ειδικά για τους Ιάπωνες βουδιστές Ζεν που αποτελούν μέρος του «ιδρυματικού κατεστημένου», δηλαδή των μεγάλων οργανώσεων Σότο-σου, Ρινζάι-σου και Ομπάκου-σου. Ο λόγος; Η Ζεν κοινότητα –και γενικότερα η βουδιστική κοινότητα– δεν αντέδρασε όσο θα περίμενε (ή θα έλπιζε) κανείς στο ρεύμα του μιλιταρισμού που οδήγησε την Ιαπωνία στον πόλεμο με όλες τις ολέθριες συνέπειές του. Το σημείο στο οποίο επικεντρώνεται ο Ουόρνερ, είναι σε ορισμένα στοιχεία που δίνει ο Βικτόρια για τον Κόντο Σαουάκι (1880-1965) πολύ γνωστό δάσκαλο του Ζεν και δάσκαλο –μεταξύ άλλων– του Γκούντο Νισιτζίμα. Για περισσότερες πληροφορίες, κάντε τη σχετική αναζήτηση στο Ίντερνετ –το θέμα είναι αρκετά μεγάλο για να περιοριστεί σε ένα-δυο λινκς!

No comments: