Γάτος και μάγκας!

Στο άρθρο μου αυτή την εβδομάδα για τα Suicide Girls, έγραψα κάτι κακίες για το Big Mind™ του Γκένπο Ρόσι (Genpo Roshi) –πρόκειται για μια καινούρια διαδικασία σχετική με την άσκηση του Ζεν η οποία, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του Γκένπο Ρόσι, σου δίνει Φώτιση σε μια ώρα. Το άρθρο πρόκειται να «βγει στον αέρα» (όπως είθισται να λένε), το μεσημέρι του Σαββάτου, 3 Μαρτίου (δυο μέρες πριν τα γενέθλιά μου). Από τότε που έγραψα κάνα-δυο καυστικά σχόλια για το Big Mind™ σε μια κριτική που έκανα στην ταινία What the Bleep, πριν από δύο χρόνια (αν θέλετε να τη διαβάσετε, κάντε κλικ στο σχετικό λινκ στο τέλος του άρθρου αυτού), έχω ακούσει διάφορα από διάφορους που μπλέχτηκαν με το Big Mind™ ή ΒΜ, όπως το αποκαλώ συνήθως. Και, από ό,τι ακούω, το όλο πράγμα είναι ακόμα χειρότερο από ό,τι είχα φανταστεί! Επίσης, σε όλα σχεδόν τα μέρη που έχω πάει να μιλήσω, διάφοροι δάσκαλοι Ζεν μου έχουν πει πόσο τους έχει ενοχλήσει αυτή η νέα εξέλιξη στον κόσμο του Ζεν και έχω αρχίσει να πιστεύω ότι αυτή η ιστορία, κάποια στιγμή θα πάψει να είναι μια φτηνιάρικη παπαριά και θα καταλήξει στα σκανδαλοθηρικά έντυπα. Φυσικά, είμαι σίγουρος ότι ο Γκένπο και ο κολλητός του, ο Κεν Ουΐλμπερ (Ken Wilber) θα έχουν καταλήξει στην Όπρα πολύ πιο πριν. Αυτά είναι πράγματα που συμβαίνουν στο εμπόριο.

Τέλος πάντων, θα περιμένω μέχρι το Σάββατο πριν αρχίσω να τα χώνω σοβαρά στο Big Mind™. Όμως ενώ έγραφα, έψαχνα στο Δίκτυο για ένα τσιτάτο του Τζον Ντάιντο Λόρι (John Daido Loori) στο οποίο επαινεί το Big Mind™ ως ένα εξαίρετο «δεξιοτεχνικό μέσο» (skillful mean) –ή κάτι τέτοιο, τέλος πάντων. Το τσιτάτο είναι από ένα φυλλάδιο που έδωσαν σε κάποιον σε ένα σεμινάριο για το Big Mind™ και αυτός ο κάποιος είχε την καλοσύνη να μου το στείλει. Δυστυχώς όμως, το έχασα και παρότι έλπιζα ότι θα το πετύχω κάπου στο Ίντερνετ, δεν τα κατάφερα –ως εκ τούτου, ο Ντάιντο τη σκαπουλάρισε αυτή τη φορά. Ίσως να είχε τη σύνεση να τους ζητήσει να βγάλουν το όνομά του από τη λίστα των υποστηρικτών του πράγματος. Δεν ξέρω. Όμως δε θα περίμενα και τα πάρα πολλά από τον άνθρωπο που έγραψε το χειρότερη βιβλίο στην ιστορία της τυπογραφίας σχετικά με τον Ντόγκεν (πρόκειται για το απαίσιο «True Dharma Eye» –είθε όλα του τα αντίτυπα να καούν στην κόλαση).

Τέλος πάντων (και πάλι), δε βρήκα το τσιτάτο, βρήκα όμως κάτι που έγραψε κάποιος τον παλιό καλό καιρό του 2005 για μένα. Έχει πάντα πλάκα να διαβάζεις τέτοια πράγματα και σκέφτηκα να το μοιραστώ μαζί σας. Να τι λέει λοιπόν:

«Παρατηρήστε ότι ο Μπραντ Ουόρνερ, δε λέει πουθενά ότι έχει όντως δοκιμάσει τη διαδικασία Big Mind™ ή τη διαδικασία χόλοσινκ (holosync). Οι απόψεις του για το τι πρέπει να είναι ο διαλογισμός/Βουδισμός είναι ενοχλητικά ξεροκέφαλες! ‘Αυτό δεν είναι Ζεν! ΑΥΤΟ είναι Ζεν! Κι Εγώ είμαι ο πιο γάτος και μάγκας καουμπόι του Ζεν στην πόλη!’»

Ναι, ε; Έτσι μιλάω; Σαφέστατα δεν είμαι ο πιο γάτος και μάγκας καουμπόι του Ζεν στην πόλη. Είμαι, όμως, έντιμος. Η πραγματική βουδιστική άσκηση είναι σκληρή δουλειά και τύποι σαν τον Γκένπο Ρόσι και αυτούς που έφτιαξαν το χόλοσινκ προσπαθούν να σας κοροϊδέψουν και να σας κάνουν να πιστέψετε ότι οι μέθοδοί τους είναι εύκολοι τρόποι να φτάσετε στο ίδιο σημείο. Δεν είναι. Και αυτό, δεν είναι απλώς η προσωπική μου άποψη –είναι η πραγματικότητα.

Ο τύπος συνεχίζει «Αν το Big Mind™ έχει αποτέλεσμα, αν πραγματικά μπορεί να σου δώσει ένα μικρό σατόρι σε μερικές ώρες (έχω κι εγώ τις αμφιβολίες μου, όμως δεν έχω δικαίωμα να λέω τίποτα αν δεν το δοκιμάσω), δεν έχει καμιά σημασία ποιος ή τι είναι ο Γκένπο Ρόσι».

Το επιχείρημα αυτό το έχω ακούσει πολλές φορές: δεν πρέπει να βρίζεις κάτι αν δεν το δοκιμάσεις διότι, πού ξέρεις, μπορεί και να έχει αποτέλεσμα. Όμως το επιχείρημα δεν ευσταθεί. Να σας το πω αλλιώς. Ας πούμε ότι έρχεται στη Γη ένας Αρειανός και ένας ασυνείδητος Γήινος του δίνει ένα γραμμάριο κόκα και ένα καλαμάκι και του λέει ότι αυτή στη Γη το λέμε πιάνο και ότι το ρουφάμε από τη μύτη. Ο Αρειανός το ρουφάει από την προβοσκίδα του και μετά, όταν γυρνάει πίσω στον Άρη, λέει στους φίλους του «Όταν πήγα στη Γη, ρούφηξα από τη μύτη ένα πιάνο με ένα καλαμάκι και ήταν ΑΨΟΓΟ!» Οι Αρειανοί μπορεί να τον πιστέψουν, όμως εδώ στη Γη, θα τον πίστευε κανένας;

Ο μόνος λόγος που οποιοσδήποτε θα πίστευε αυτές τις τρίχες, είναι επειδή δε θα είχε καμία σχέση με το τι σημαίνουν λέξεις όπως σατόρι, κένσο ή φώτιση –όπως ο Αρειανός μας φίλος δεν έχει ιδέα τι εννοούμε στη Γη όταν λέμε «πιάνο».

Αυτό δε σημαίνει ότι σας αποκαλώ όλους βλάκες. Μπορεί να είμαι ο πιο πρωτόγονος άνθρωπος που υπάρχει στη γειτονιά, όμως ειλικρινά σας φαίνεται λογικό ότι κάποια καινούρια τεχνική θα σας δώσει μέσα σε μια ώρα, ό,τι θα σας έδιναν 15 χρόνια άσκησης Ζαζέν; Και αν δεν μπορείτε να μου απαντήσετε σ’ αυτό, απαντήστε μου σε τούτο: Νομίζετε ότι κάποιο καινούριο διαιτητικό χάπι θα σας κάνει να χάσετε σε μια εβδομάδα, όλα τα κιλά που πήρατε τα τελευταία 15 χρόνια; Θα έλεγα, όχι. Οπότε, γιατί να πιστέψετε ότι μια ολόκληρη ζωή κακής χρήσης του νου και του σώματός σας, μπορεί να ξεγίνει μέσα σε ένα απόγευμα; (στην πραγματικότητα, ο Γκένπο υποστηρίζει ότι το ΒΜ, μπορεί να σου δώσει Φώτιση «πριν την ώρα του μεσημεριανού»)

Να λοιπόν το «προσεχώς» από το κομμάτι μου στα Suicide Girls. Διαβάστε το μέσα στο Σαββατοκύριακο, φχαριστηθείτε το και θυμηθείτε ότι τα δικά μου κομμάτια εκεί μέσα είναι τζάμπα –δε χρειάζεται να γίνετε μέλη και να πέσετε κατά λάθος πάνω σε τίποτα γυμνές γκόμενες με τατουάζ.

*****ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ, 8 Μαρτίου 2007*****

Κατάφερα και βρήκα τελικά το τσιτάτο του Τζον Ντάιντο Λόρι για το Big Mind™. Είναι από ένα άρθρο που λέγεται «Genpo Roshi's Big Mind». Ο συγγραφέας του άρθρου είναι ο Τζόν Κάιν (John Kain) όμως εκεί που το βρήκα εγώ δεν αναφέρεται η πρωτότυπη πηγή. Νομίζω ότι το αντίγραφό μου, είναι κάποιο φυλλάδιο που έδιναν σε ένα σεμινάριο για το Big Mind™ και λέει τα εξής:

«’Η διδασκαλία του Ζεν είναι σαν το ψάρεμα’, λέει ο Τζον Ντάιντο Λόρι, ηγούμενος της μονής Ζεν Μάουντεν (Zen Mountain Monastery), εν ντάρμα αδελφός του Γκένπο Ρόσι και συγγραφέας αμέτρητων βιβλίων, μεταξύ των οποίων και το Making Love with Light (ο Ντάιντο Ρόσι είναι δάσκαλός μου και έχει μια πολύ πιο παραδοσιακή προσέγγιση στην άσκηση από τον Γκένπο Ρόσι. Τον ρώτησα λοιπόν τι πιστεύει για την, λιγότερο παραδοσιακή, μέθοδο του Γκάνπο Ρόσι). ‘Κάθε ψαράς έχει την τεχνική του. Ορισμένοι χρησιμοποιούν σκουλήκια, άλλοι τεχνητά δολώματα και άλλοι έντομα. Αυτό που έχει σημασία, είναι να αγκιστρώσεις τον μαθητή. Ο Γκένπο Ρόσι χρησιμοποιεί τη διαδικασία Big Mind, εγώ χρησιμοποιώ τις τέχνες και ο Τετσουγκέν (ο Μπέρνι Γκλάσμαν/Tetsugen Bernie Glassman), χρησιμοποιεί την κοινωνική δράση. Αυτό που μετράει, είναι τι θα γίνει από τη στιγμή που ο μαθητής θα αγκιστρωθεί. Ο Γκένπο Ρόσι έχει δείξει, μέσω της ισχύος των διαδόχων του, ότι είναι καλός στο ουσιώδες κομμάτι της διδασκαλίας του Ζεν. Οι διάδοχοί του είναι εξαιρετικοί’».

Ορίστε λοιπόν, αν και δεν είμαι ακριβώς σίγουρος τι λέει εδώ ο Ντάιντο. Δεν είναι τόσο υπέρ του ΒΜ όσο θυμόμουν –εδώ που τα λέμε, μπορεί απλώς να πρόκειται για έναν ήπιο τρόπο να πει ότι δεν υποστηρίζει το ΒΜ. Δεν μπορεί κανείς να ξέρει και αυτό ίσως είναι πρόβλημα (δείτε το άρθρο μου της 7ης Μαρτίου). Επίσης, έχω πρόβλημα με την ιδέα ότι είναι εντάξει να αγκιστρώνεις έναν μαθητή χρησιμοποιώντας κάτι παραπλανητικό. Ή με την ιδέα του να αγκιστρώνεις μαθητές γενικώς. Αυτό, μάλιστα, μπορεί να είναι θέμα για ένα άλλο άρθρο.

Μπραντ Ουόρνερ – Πέμπτη 1 Μαρτίου 2007

ΥΓ
Σατόρι (satori), κένσο (kensho) και δεξιοτεχνικά μέσα (skillful means ή ουπάγια στα Σανσκριτικά), είναι όλα βουδιστικοί όροι. Τα δύο πρώτα αναφέρονται στη λεγόμενη «φώτιση», «αφύπνιση» ή «βαθιά κατανόηση» και το τελευταίο στους τρόπους που μπορεί ένας δάσκαλος προκειμένου να μεταδώσει τη βουδιστική διδασκαλία στους άλλους. Και για τα τρία υπάρχουν σχετικά άρθρα στη WikiPedia (σατόρι, κένσο, δεξιοτεχνικά μέσα), όμως πρόκειται για ζητήματα που ερμηνεύονται αρκετά διαφορετικά από τις διάφορες σχολές/σέκτες του Βουδισμού. Όσο για την κριτική του Ουόρνερ στην ταινία What the *Bleep*, μπορείτε να τη διαβάσετε εδώ.