Monday, May 11, 2009

Συναντήσεις με Φωτισμένα Όντα


[Σ.τ.Μ. Στο κείμενο αυτό, όπως και σε άλλα, έχω χρησιμοποιήσει τη λέξη «Φώτιση» για να αποδώσω το αγγλικό «enlightenment», λέξη ιδιαίτερα τρέντι, όχι μόνο στον χώρο του Νιού Έιτζ αλλά πολύ συχνά και του Βουδισμού. Όπως θα παρατηρήσει ο αναγνώστης, ο Μπραντ Ουόρνερ, έχει ένα ζήτημα με τη συγκεκριμένη λέξη, τουλάχιστον όπως αυτή χρησιμοποιείται συνήθως]


Κοντά στο διαμέρισμά μου, υπάρχει ένα Νιου Έιτζ βιβλιοπωλείο που λέγεται The Bodhi Tree και συχνά περνάω από εκεί και χαζεύω στα ράφια. Αν και έχω ανακαλύψει μερικά αξιόλογα βιβλία εκεί (μεταφράσεις από τις παλιές σούτρες κ.λπ.), τα περισσότερα από τα βιβλία που βρίσκει κανείς στα ράφια του μαγαζιού αναφέρονται στις συναντήσεις των αντίστοιχων συγγραφέων με Φωτισμένα Όντα. Οι συναντήσεις αυτές είναι πάντοτε ξεχωριστές και μυστικιστικές και ο συγγραφέας πάντοτε καταλήγει μεταμορφωμένος από τη Βαθιά Σοφία των υπέροχων αυτών πλασμάτων.

Φευ, οι δικές μου συναντήσεις με Φωτισμένα Όντα ποτέ δεν υπήρξαν εξίσου ευχάριστες. Πρόσφατα, ένας συγκεκριμένος Φωτισμένος Δάσκαλος* από κάπου στον Καναδά έχει αρχίσει να αναφέρεται σ’ εμένα με διάφορα καθόλου κολακευτικά επίθετα στα ποστ που κάνει σε άλλα μπλογκ. Απ’ ό,τι φαίνεται, η δική του Φώτιση είναι πολύ υψηλότερου επιπέδου από αυτή που θα μπορούσε να ελπίσει ένα γλυφτρόνι σαν κι εμένα. Καθώς παρατηρώ τη συμπεριφορά του επί αρκετά χρόνια, αν έτσι φέρονται οι Φωτισμένοι Δάσκαλοι, πάλι καλά που υπάρχουν λίγοι στον κόσμο. Και προσωπικά, δεν έχω καμία διάθεση να γίνω τέτοιος.

Οι συναντήσεις μου με τον συγκεκριμένο τύπο δεν ήταν οι πρώτες δυσάρεστες εμπειρίες με Φωτισμένα Όντα και αμφιβάλλω αν θα είναι και οι τελευταίες. Εδώ που τα λέμε, πρόσφατα έχει αρχίσει να τον ανταγωνίζεται στο Ίντερνετ ένα άλλο Φωτισμένο Ον το οποίο ισχυρίζεται ότι και η δική του Φώτιση είναι πολύ υψηλότερου επιπέδου από τη δική μου. Αυτός ο άλλος Φωτισμένος Άνδρας μάλιστα, μου στέλνει και απειλητικά e-mail. Οποία χαρά...

Πριν από μερικά χρόνια, όταν κάποιος εκδότης εξέταζε το πρώτο μου βιβλίο προκειμένου να το εκδώσει, ένα πολύ διάσημο Φωτισμένο Ον, συγγραφέας πάμπολλων βιβλίων σχετικά με τη Φώτιση και με το πώς να την κατακτήσει κανείς, εξέφρασε έντονες ανησυχίες για το περιεχόμενό του και τις πιθανές συνέπειές του. Ανήσυχοι, οι μελλοντικοί εκδότες μου έφτασαν στο σημείο να του στείλουν το ακυκλοφόρητο χειρόγραφο (χωρίς την άδειά μου) για να μπορέσουν να πάρουν τις ευλογίες του. Η ετυμηγορία του: Ο Μπραντ δεν έχει κάποιο πρόβλημα που να μην μπορεί να λυθεί με έναν χρόνο σε ένα αυστηρό διαλογιστικό ησυχαστήριο. Υποθέτω ότι εννοεί ένα από τα δικά του ησυχαστήρια, ώστε να μπορέσει να μου διδάξει το πραγματικό νόημα της Φώτισης. Μά-λιστά! Δια-τάξ-τε με! Σιγά μη σκίσει κάνα καλσόν! Στο τέλος, επέλεξα να μη συνεργαστώ με τον συγκεκριμένο εκδότη όμως ακόμα αναρωτιέμαι αν το ενδιαφέρον τους για το βιβλίο μου θα είχε μειωθεί αν ο κ. Φωτισμένος το είχε χαρακτηρίσει ανάξιο λόγου.

Ένα άλλο Φωτισμένο Ον που γνώρισα κάποτε, κατέληξε μπλεγμένο σε έναν φόνο...

Όπως θα έχετε καταλάβει, πλέον δεν εντυπωσιάζομαι με αυτούς που ισχυρίζονται ότι έχουν κατακτήσει τη Φώτιση.

Πραγματικά δεν μπορώ να καταλάβω γιατί αυτά τα Φωτισμένα Όντα αισθάνονται ότι τους απειλώ τόσο πολύ, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη ότι ποτέ δεν υποστήριξα για τον εαυτό μου τίποτα σχετικό με τη φώτιση –στην πραγματικότητα, έχω αρνηθεί εντελώς την ιδέα της Φώτισης και ίσως αυτό να είναι που τους κάνει να αισθάνονται ότι απειλούνται: είναι σαν να λες ότι ο αυτοκράτορας είναι γυμνός. Τέλος πάντων, αν είσαι πραγματικά Φωτισμένος, γιατί να αισθάνεσαι ότι σε απειλεί οτιδήποτε; Γιατί να χρειάζεται να κάνεις δηλώσεις σχετικά με τη δική σου Φώτιση; Γιατί να εμπλέκεσαι σε εικασίες σχετικά με τη φύση της Φώτισης (ή της μη-Φώτισης) κάποιου άλλου; Δε θα έπρεπε ένα Φωτισμένο Ον να έχει περισσότερη εμπιστοσύνη στον εαυτό του και στη Συνολική του Κατανόηση για Όλα τα Πράγματα και τα Φαινόμενα; Ίσως αν ήμουν Φωτισμένος να μπορούσα να τα καταλάβω αυτά τα πράγματα...

Ίσως τα Φωτισμένα Όντα που συνάντησαν οι συγγραφείς που έλεγα παραπάνω, να είναι διαφορετικά από αυτά που συνάντησα εγώ. Είναι απολύτως πιθανό. Είναι όμως εξίσου πιθανό, πολλοί από αυτούς που ισχυρίζονται ότι είναι Φωτισμένα Όντα, να συμπεριφέρονται εντελώς διαφορετικά προς αυτούς που τους κολακεύουν και κάθονται στα πόδια τους ρουφώντας τη σοφία τους από ότι προς αυτούς που τους αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό.

Ωστόσο, και παρότι έχω πει «Δεν υπάρχει Φώτιση», δεν είναι ότι δεν πιστεύω καθόλου στη Φώτιση. Το ξέρω ότι αυτό ακούγεται σαν ατάκα από το Spinal Tap**, όμως δεν είναι ότι δεν υπάρχει Φώτιση. Είναι ότι δεν μπορώ να δεχτώ ότι αυτό που ο περισσότερος κόσμος αποκαλεί «Φώτιση», μπορεί να είναι τόσο, πώς να το πω, διαφωτιστικό.

Η Φώτιση δεν είναι κατάσταση. Δεν είναι μια εμπειρία που σου συμβαίνει και που μετά ό,τι πεις ή κάνεις είναι απολύτως κουλ επειδή –πώς να το κάνουμε– είσαι ένα Φωτισμένο Ον, άρα πρέπει να είναι κουλ. Όχι. Η Φώτιση είναι πράξη. Η Φώτιση δεν είναι κάτι που βιώνεις. Δεν είναι κάτι που κατέχεις και το οποίο οι άλλοι, οι μη φωτισμένοι δεν κατέχουν. Η Φώτιση είναι κάτι που κάνεις. Αυτός είναι ο λόγος που ο Ντόγκεν είπε ότι το να κάθεσαι Ζαζέν είναι η ίδια η Φώτιση. Όταν συμπεριφέρεσαι σαν Βούδας, αυτή η συμπεριφορά, αυτή η πράξη είναι Φώτιση. Όταν συμπεριφέρεσαι σαν μαλάκας...

* Παρακαλώ, να σημειωθεί ότι δεν έχω αναφερθεί σε κανένα από αυτά τα Φωτισμένα Όντα με το όνομά τους. Αν πρέπει να χάσετε τον χρόνο σας κάνοντας εικασίες, μην αναφέρετε ονόματα στα σχόλια, εντάξει; Αρκετά με σκοτίζουν αυτοί οι τύποι έτσι κι αλλιώς.

** «Δε λέμε ακριβώς ‘Αγάπα τον πλησίον σου’. Ούτε καν το εννοούμε. Όμως το μήνυμα πρέπει να είναι σαφές».
–Νάιτζελ Τάφνελ (Nigel Tufnel), λιντ κιθαρίστας των Spinal Tap

Μπραντ Ουόρνερ – Κυριακή 25 Ιουνίου 2006

Σ.τ.Μ. Όσοι είναι εκτός του μουσικού κυκλώματος και δεν ξέρουν τους Spinal Tap και τη σχετική ταινία, μπορούν να ρίξουν μια ματιά στο σχετικό λινκ της Wikipedia. Αυτός πάει ως το 11!

No comments: