Friday, May 29, 2009

Σκέψεις περί του Σποκ


Έχω κατέβει στο Ντάλας για να επισκεφθώ τους γονείς μου. Πάντοτε μας άρεσε με τον πατέρα μου να βλέπουμε μαζί το Star Trek, οπότε τις προάλλες που περάσαμε από ένα μαγαζί με DVD, αγόρασα μεταχειρισμένο το director's edition του Star Trek: The Motion Picture (ST:TMP) για οκτώ δολάρια. Βεβαίως, ξέρω ότι το ST:TMP είναι η πιο βαρετή ταινία από όλη τη σειρά Star Trek, όμως είχε πολλά ενδιαφέροντα εξτρά και λόγω της δουλειάς μου, με ενδιαφέρει πάρα πολύ το πώς το Star Trek κατάφερε να γίνει από μια καλτ τηλεοπτική σειρά, μια τεράστια κινηματογραφική επιχείρηση.

Τέλος πάντων, η εκτίμησή μου για το DVD που πήρα είναι η εξής: Κατ’ αρχάς, τα σύγχρονα γραφικά που γίνονται με τα κομπιούτερ, τα CGI που λένε, είναι σκατά! Όταν αγόρασα το DVD, δεν ήξερα ότι οι τύποι του Star Trek, όπως και οι τύποι του Star Wars, πήγαν και «βελτίωσαν» τα παλιά ειδικά εφέ με τα καινούρια τους μηχανήματα. Όταν θα γίνω πρόεδρος του πλανήτη, αυτή η χαριτωμενιά θα είναι λόγος εκτέλεσης. Ναι, εντάξει, τα εφέ δείχνουν πιο «ρεαλιστικά», ό,τι στο διάολο και να σημαίνει αυτό. Όμως χάνουν όλη τους την προσωπικότητα και την αισθητική και κάνουν την ταινία άλλη μια μαλακία του σωρού. Σίγουρα, το φόντο του Σαν Φρανσίσκο του μέλλοντος (η έδρα του αρχηγείου του Αστρικού Στόλου), είναι πιο «αληθινό» όταν έχει περάσει από το Photoshop® παρά όπως ήταν παλιά που το ζωγράφιζαν με το χέρι –πιο αληθινό σημαίνει ότι μοιάζει πιο πολύ με φωτογραφία. Από την άλλη μεριά όμως, είναι αηδία. Σε κάποιο από τα εξτρά, μιλάνε οι διάφοροι «καλλιτέχνες» που δουλεύουν στα CGI και σχολιάζουν πώς βελτίωσαν τα παλιά εφέ –απαίσιο. Δεν μπορείς να συγκρίνεις τα εφέ που φτιάχτηκαν από αληθινά αντικείμενα με τον αληθινό ιδρώτα αληθινών ανθρώπων με αυτά που κάνουν κάτι κομπιουτεράδες που κάθονται όλη μέρα και κάνουν κλικ με τα ποντίκια τους σε μια οθόνη. Για τα δικά μου γούστα, ένα πλαστικό μοντέλο διαστημοπλοίου κρεμασμένο από μια χορδή πιάνου και κινηματογραφημένο μπροστά από έναν ζωγραφισμένο ουρανό, είναι χίλιες φορές καλύτερο από οποιαδήποτε φλου κομπιουτεράδικη παπαριά.

Βαθιά αναπνοή.

Αυτό που μου έρχεται πάντα στον νου όταν βλέπω Star Trek, είναι το πώς οι διάφοροι εξωγήινοι χαρακτήρες εκφράζουν την αντίληψη των παραγωγών για τους διάφορους πολιτισμούς. Οι Κλίνγκον είναι προφανώς οι Σοβιετικοί της ψυχροπολεμικής εποχής. Οι Ρόμουλαν μοιάζουν με τους Κινέζους. Και οι Βουλκάνιοι, είμαι σίγουρος πλέον, αντιπροσωπεύουν τον Βουδισμό Ζεν των Ιαπώνων –παρεμπιπτόντως, οι Ιάπωνες, ως χώρα, εκφράζονται στη δεκαετία του ’80 από τους Μποργκ. Μοιάζουν όλοι μεταξύ τους, δρουν ως ομάδα και προσπαθούν να αφομοιώσουν τους πάντες και τα πάντα.

Τέλος πάντων, στην αρχή του ST:TMP βλέπουμε τον κ. Σποκ να ολοκληρώνει την εκπαίδευσή του ως Βουλκάνιος –πρόκειται για την εκπαίδευση που θα εξαφανίσει ολοκληρωτικά όλα του τα συναισθήματα. Όμως αρνείται να αποδεχτεί το δίπλωμά του, όταν αισθάνεται μια παρουσία να τον καλεί από το διάστημα. Αν θέλετε να μάθετε τη συνέχεια της ιστορίας, μπορείτε να πάτε στο imdb, όμως στο τέλος, ο Σποκ ανακαλύπτει ότι η πραγματική αλήθεια δε βρίσκεται στο να απορρίψει τα συναισθήματά του αλλά στο να τα αποδεχθεί και να τα κάνει μέρος του.

Είναι γεγονός ότι ο Τζιν Ροντενμπέρι (Gene Roddenberry –ο δημιουργός του Star Trek), δεν είχε ιδέα περί Βουδισμού. Είναι όμως εμφανές ότι είχε διαβάσει πολλά βιβλία για το αντικείμενο –μάλιστα, είχε παντρευτεί με βουδιστική τελετή στην Ιαπωνία. Θα τολμούσα μάλιστα, να πω ότι τα βιβλία που είχε διαβάσει για το Ζεν ήταν κυρίως βιβλία του N.T. Σουζούκι (DT Suzuki) και του Άλαν Ουάτς (Alan Watts). Στα βιβλία αυτά, πρέπει σίγουρα να ήρθε σε επαφή με τη βουδιστική ιδέα της καταπίεσης των συναισθημάτων, όμως μην έχοντας πραγματικά βιώσει τι σημαίνει αυτό, δεν είχε τρόπο να το οραματιστεί –έτσι, φαντάστηκε ότι το να διώξεις τα συναισθήματά σου, σε κάνει κάτι σαν ρομπότ.

Δε σε κάνει. Όμως είναι πολύ δύσκολο να το εξηγήσεις το πράγμα αυτό και ένα από τα προβλήματα, ίσως είναι η χρήση της λέξης «συναίσθημα» (emotion). Το να γελάς ή το να κλαις είναι μια φυσική αντίδραση, όμως έχουμε την τάση να κάνουμε κατάχρηση των φυσικών μας αντιδράσεων, χειραγωγώντας τις με τη σκέψη και κάνοντάς τις αυτό που αποκαλούμε συναισθήματα. Αρπαζόμαστε από την ευτυχία ή τη στενοχώρια μας για πολύ περισσότερο από όσο κάνει καλό στην υγεία μας· ποθούμε την ευτυχία και φοβόμαστε τη θλίψη, χάνοντας το μεγαλύτερο κομμάτι της ζωής μας το οποίο δεν είναι ούτε πολύ ευτυχισμένο, ούτε πολύ δυστυχισμένο. Αυτό που ποθούμε είναι τα συναισθηματικά άκρα –το επάνω και το κάτω.

Όταν αποφεύγουμε αυτή τη «συναισθηματική κατάχρηση», η ζωή μας γίνεται πολύ πιο σταθερή και άνετη. Όσα χρόνια ασχολούμαι με το Ζεν, δε γνώρισα ποτέ κάποιον ασκούμενο που να έγινε ο παγερός εξωγήινος που είναι ο κ. Σποκ στην αρχή του ST:TMP.

Εν πάση περιπτώσει. Για να ξαναγυρίσουμε στο DVD, παρότι οι βελτιώσεις με τα CGI ΓΑΜΙΟΥΝΤΑΙ, το DVD είναι πολύ καλό από πλευράς εξτρά. Έχει μερικά κλιπ από τη «χαμένη σειρά Star Trek: Phase II, η οποία ποτέ δε γυρίστηκε –φαίνεται ότι είχαν αποφασίσει να χρησιμοποιήσουν τις παλιές στολές με τις μίνι φούστες και τα άλλα κόλπα. Ψώ-νιο! Κρίμα που αποφάσισαν τελικά να χρησιμοποιήσουν τις φουτουριστικές πιτζάμες που φοράνε στην ταινία. Δεν έχω δει ακόμα τις κομμένες σκηνές, όμως δυσκολεύομαι να φανταστώ ότι η ταινία ήταν κάποτε ακόμα πιο μεγάλη από ό,τι είναι τώρα. Το ένα από τα ντοκιμαντέρ δείχνει μερικές από τις σκηνές με τα ειδικά εφέ πριν τις «βελτιώσουν» –όπως και να ‘χει, οι αυθεντικές ήταν μακράν καλύτερες. Αυτό που θα έπρεπε να κάνουν, θα ήταν να σου δίνουν τη δυνατότητα να δεις την ταινία χωρίς τις βελτιώσεις. Η καινούρια μίξη του ήχου είναι πολύ πιο καθαρή, οπότε αυτό τους το συγχωρώ, αν και η μουσική είναι πολύ δυνατή σε σχέση με τον διάλογο. Κάθε φορά που κάποιος μιλούσε έπρεπε να ανεβάζω τον ήχο και κάθε φορά που έπεφτε μουσική, έπρεπε να τον χαμηλώνω.

Συνολικά, ωστόσο, μου άρεσε η συγκεκριμένη κυκλοφορία, αν μη τι άλλο επειδή είχα την ευκαιρία να γκρινιάξω.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: Βλέπετε, ξέρω και κυριλέ λέξεις! Αν και δεν είμαι σίγουρος ότι την έχω γράψει σωστά. Τέλος πάντων, έριξα μια ματιά στα εξτρά του DVD και ανακάλυψα ότι όλες οι σκηνές με τα παλιά ειδικά εφέ υπάρχουν εκεί, στην κατηγορία «κομμένες σκηνές» (deleted scenes). Πράγμα που σημαίνει ότι όταν γίνω πρόεδρος του πλανήτη, θα το λάβω υπόψη και ίσως φανώ επιεικής με τους παραγωγούς του DVD.

Μπραντ Ουόρνερ – Τρίτη 15 Αυγούστου 2006

Σ.τ.Μ. Επειδή κάποιοι μπορεί να μπήκαν στο Ίντερνετ πριν από δέκα λεπτά και να μην ξέρουν το imdb, η διεύθυνση είναι http://www.imdb.com/

No comments: